LEHEB SÛRESİ

Mekkîdİr. 5 ayettir. Bu sure-İ cclîlede Ebû Lcheb ve karısı odun hamalı olan Ümmü Cemil kınanmaktadır.

Rahman ve Rahim olan Allah adıyla.

1- Ebu Leheb'in elleri kurusun; kurudu da!

2- Malı ve kazandığı kendisine fayda vermedi,

3- Alevli ateşe yaşlanacaktır.

4-5- Karısı da boynunda bir ip olduğu halde ona odun taşıyacaktır. [1]

Bazı Kelimeler:

Tebat kelimesi helak ve hüsran demektir. Yani Ebu Le heb helak olup hüsrana uğrasın. Onun sıcaklığın, duyup alevini tadacaktır.Odun hamal.. Burada geçen odun kelimesi aslî manasında mı kastedilmiştir? Ebu Leheb'in karısı gerçekten odun mu taşı-yordu, yoksa insanlar arasında laf götürüp getirdiği İçin fesat ve kötülük hamallığı mı yapıyordu? İşte odun hamalı tamlaması bu manayı Örtülü bir şc-kilde ifade eden bir tanılamadır.

Hurma lifi. Sağlam bükülmüş İp. [2]

Açıklama:

Rivayete göre Peygamber (S.A.V.) efendimiz İslâmı insanlara açıkça tebliğ etmekle emrolunduğunda, Mekke'nin Batha denilen semtinde durup 'Ey Kureyş! Toplanın. Önemli bir durumla karşı karşıyasimz!' diye seslenmişti. Kureyşliler, etrafında toplanınca onlara şöyle demişti: Ne dersiniz, düşman size sabahleyin veya akşamleyin saldıracak dersem bu haberimi doğrular mısınız?

Kureyşliler evet diye cevap verince, O sözünü şöyle sürdürdü: İşte ben şiddetli bir azaptan önce size gelmiş bir uyarıcıyım!

Ebu Leheb O'na şu karşılığı verdi: Yok olası, bunun için mi bizi topla-din? Bunun üzerine Cenab-i Allah yukarıdaki sure-i celîleyi inzal buyurdu,

Ebu Lehep helak olsun. Yok olsun. Şiddetli bir hüsrana maruz kalsın.

Bu, Ebu Lcheb'e yapılan bir bedduadır. Zaten o yok oldu. Fiilen kayba uğradı ve helak oldu. Buna, ikinci kez tekrarlanan fiili de delalet edi-, yor. Malı ve kazancı ona fayda vermedi, onu helakten kurtarmadı. Peygamber (S.A.V,)'İri davetine engel olmak hususunda serveti ona bir destekte olamadı. Ebu Leheb, Peygamber (S.A.V.) efendimizin amcası idi. Adı Abdül Uzza idi. Peygamber efendimizin en azılı düşmanlarındandi. O'nun ardısıra yürür, Peygamber efendimiz bir şey söyleyince hemen O'nu yalanlardı. Bu sebeple Cenab-ı Allah onun cezasını anlatarak şöyle buyurdu: O, kadrini ve . evsafını ancak Yaratıcısının bilebileceği bir ateşe girecetîr. Alevli bir ateşe girip orada yanacaktır. O ve karısı olan odun hamalı ümmü Cemil, bu alevli ateşte yanacaklardır.

Rivayete göre o kadın Peygamber (S.A.V.) efendimizin yoluna, toplamış olduğu dikenleri bırakırdı. Peygamberle İnsanlar arasinna düşmanlık tohumlarını ekmek için son derece çaba sarfederdi. Fitne ateşinin odunlarını toplar, insanlarla Peygamber arasında bu ateşi tutuştururdu. Cenab-i Allah onun suretini daha çirkin bir şekilde tasvir etmek için bakınız ne buyuruyor: "Boynunda hurma lifinden Örülmüş bir ip vardır." O kadının bir gerdanlığı vardı, Resulullah'ın davetini engellemek ve O'na kötülük yapmak uğruna masrafları karşılamak üzere gerdanlığını satmaya yemin etmişti. İşte Cenab-ı Allah o gerdanlığın yerine boynuna, sağlam İpli bîr gerdanlık geçirdi ki, boynunu iyice sıksın. Cehennem ateşinde o bağdan kurtulamasın. Denildi ki, bu mana onu tahkir etmek ve onu odun hamalı suretinde tasvir etmek içindir. Çünkü onunla kocası son derece tekebbürlü olup Peygamber efendimizin yoluna taş koyuyorlardı. [3]

[1] Prof. Dr. Muhammed Mahmud Hicazi, Furkan Tefsiri, İlim Yayınları: 6/627.

[2] Prof. Dr. Muhammed Mahmud Hicazi, Furkan Tefsiri, İlim Yayınları: 6/627-628.

[3] Prof. Dr. Muhammed Mahmud Hicazi, Furkan Tefsiri, İlim Yayınları: 6/628.