HÜKÜMLER BAHSİ

 

(10 Hadistir)

 

485/1    Ebû  Zerr'in şöyle dediği  rivayet edildi: .    Hz. Peygamber şöyle  buyurdu:     

 Ebû Zerr! İdarecilik emânettir. Kıyamet gününde rezil rüsvay ve piş­manlığa sebep olur. Ancak, (zulüm yapmadan) gereği gibi hakkını alan ve adaletle idareyi yapabilen bundan müstesnadır ki, böylesi de zor bulunur!.

 

(a)   Bir  rivayette   Ebü  Zere  söyle   dedi:

Nebî sallallahü aleyhi  ve seliem bana:

« İdarecilik emanettir. Kıyamet gününde de rüsvay ve pişman ol­maya sebep olur. Ancak, onun hakkını verebilen, üzerine düşeni gereğin­ce  yapabilen hariçtir ki,  ey Ebû Zerr, böylesi  nerede bulunur!.."

 

486/2    Ebû Saıd'in şöyle dediği  rivayet edildi: Hz. Peygamber buyurdu ki:

«Kıyamet günü. insanların en yüksek mertebede olanı, âdil olan yöne­ticidir.»

 

487/3  Habîb İbn Sâbit'in babasının şöyle dediği rivayet edildi: Hz. Pey­gamber buyurdu ki:

«Hâkimler üçe  ayrılır; .Bunlardan ikisi cehenneme gideceklerdir;»

1)    İlimden  yoksun,   insan-lar  arasında    hükmeden  ve  birinin malını ötekine yediren:

2)    İfmini bir tarafa bırakıp, haksız yere hükmeden;

3)    Allah'ın kitabiyle hükmeden kadı ise cennete gidecektir.

488/4 Ebû   Bekre,  babasından   aldığı  mektupta,  Hz. Peygamber'i şöyle derken  işittiğini  yazıyordu:

"Hâkim, sinirliyken hüküm vermez!»

 

489/5    Hz. Aişe'nin şöyle dediği rivayet edildi: Nebî sallallahü aleyhi ve sellem buyurdu ki: «Kalem, şu üç türlü insanın yaptıklarım kayd etmez:»

1)    Bulûğa erişinceye !kadar çocuğun:

 2)    lAkillanıncaya   kadar delinin:

 3)    Uyanıncaya kadar uyuyanın.

{a)   'Bir  rivayette,  Huzeyfe'nin şöyle  dediği rivayet edildi:

Allah'ın Resulü (S.A.V) buyurdu ki:

«Üç türlü insanın yaptıklarını- kalem yazmaz:

1)    Uyanıncaya kadar uyuyanın;

2)    Akillanıncaya -kadar delinin;

3)    İntifam oluncaya kadar çocuğun;»

 

490/6  İbn  Abbâs'ın şöyle dediği  rivayet edildi: Allah'ın Resulü (S.A.V) buyurdu ki:

«Beyyine bulunmadığı zaman, en uygun olan şey, davalıya yemin ve­rilmesidir.»

 

491/7    Hammâd'a bir kişinin- şöyie dediği  rivayet edildi: «Eş'as İbn  Kays bir köleyi Abdullah !bn Mesûd'dan satın almıştı." Abdullah, parayı ödemesini  isteyince,  Eş'as: « On bine  satın  aldım» dedi. Abdullah bin Mesüd: « Sana yirmi bine sattım!  Aramızı  bulmak için, istediğini göstere­bilirsin. Eş'as:

« Aramızı sen bul!»                               :                           

Abdullah:                              .                                   .                '

«  O halde sana, Hz. Peygamber'den işittiğim bir hükmü bildiriyo­rum:»

Alıcı ve satıcı, belirtmiş oldukları fiat kokusunda uyuşamayıp, her iki­sinin de açık bir delili bulunmaz ve satılan mal da ortada olsa. satıcı ne derse öyle  oiur;  yahut alıcı   kabullenmezse,  satış  anlaşmasını bozarlar.»

 

492/8  El-Kasım, babasından,  dedesinin şöyle  dediğini  rivayet etti: «Deviet malı olan bir köieyî, Esas bin Kays, İbni Mesâd'dan satın al­dı. Abdullah  (İbn  Mesûd),  ödemesini  isteyince paranın miktarında anlaşa­madılar.

Esas:

— On bin  dirheme senden  satın aldım,»  Abdullah:

«— Sana yirmi bine sattım!» diye, münakaşa devam edince, Abdul­lah:

«— Aramızı bulmak için birini bul!»

Esas:

«—. Kendinle benim arama seni koyuyorum.»

Abdullah:

«— O halde, Hz. Peygamber'den işitmiş olduğum bir hüküm ile ara­mızda hükmedeceğim:

«Satıcı ve alıcı uyuşmadıkları takdirde, satıcı ne derse öyle olur; ya­hut da satışı fesh ederler.»

 

(a)    Bir rivayette. Kasım, babası aracılığı ile dedesinin şöyle dediği­ni nakletti:

Resûlullah sallallahü  aleyhi ve sellem buyurdu ki:

«Alıcı ve satıcı kesilen fiat üzerinde anlaşamadıkları zaman, mal or­tada ise, satıcı ne derse öyledir, yahut —satışı— fesh ederler. —Bir riva­yette «satışı»  (kelimesi) fazladan  rivayet olundu

 

(b)    Bir rivayette şöyle buyurdu:  ,

Satış akdini yapan taraflar ihtilâf ettikleri zaman, söz satıcınındır, ya­hut satışı fesh ederler.»

 

(c)    Abdullah'tan yapılan bir rivayet te şöyledir:

Eş'as, ondan bir köle satın aldı. Parayı ödemesini İstedi. Miktarında anlaşamadılar.

Abdullah:

«— Onu yirmi bine sattım.»

Esas:

«— Onu on bine satın aldım.»

Abdullah:

«— Resûlullah  (S.A.V)  den işittim, buyurdu  ki:

«Alıcı ve satıcı kesmiş oldukları fiatta uyuşmazlarsa, karâr satıcının­dır yahut da satışı fesh ederier.»

 

493/9   Cabir bin Abdillah, Hz, Peygamber'den yaptığı rivaeytte şöyle an­lattı:

İki kişi, aralarında çıkan bir deve anlaşmazlığını Hz. Peygamber'e ge­tirdiler. Her ikisi de devenin kendi devesinden doğmuş olduğuna dair şâhid  gösterdi.

Hz. Peygamber de: devenin, bilfiil tasarrufunda bulndurana ait oldu­ğuna karar verdi.»     

                                                                     

494/10   Cabir İbn  Abdullah'ın şöyle dediği rivayet edildi:

«İki şahıs Hz. Peygamber'e baş vurarak bir deve hakkında aralarında çıkan anlaşmazlıklarını arz ettiler.»

Devenin kendi devesinden olduğuna dair her ikisi de şahid dinletti.

Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem de, devenin, bilfiil tasarrufun­da bulundurana ait olduğuna karar verdi.»

 

(a)    Bir rivayette şöyle dedi:

«İki adam Hz. Peygamber'e gelerek, bir deve hakkında muhakeme ol­dular.

Biri, devertin kendi devesinden doğmuş olduğuna, öbürü de kendi de­vesinden olduğuna dair delil gösterdi.

Hz. Peygamber de. devenin, bilfiil tasarrufunda bulundurana ait oldğuna karar verdi.»