|
TAHARET / ABDEST’İN FARZLARI |
ABDESTİN FARZLARINDA
UNUTMA VE YANILMALARA İLİŞKİN HÜKÜMLER
Kişi yıkanma sırasında,
yanlışlıkla abdest organları dışında bir organı yıkamamış olsa Kadl'nin
ihtilafsız olarak belirttiğine göre bu abdest yeterli olmaz. Tercih edilen
görüşe göre bu kabul edilemez, diğer görüşe göre ise "kişinin suda
kalmadığı yıkanma"ya yorulur, şayet suda kalırsa yeterli olur.
Kişi cünüplüğü vb.
kaldırma niyeti ile yetinse, niyet edilen şey tertibin söz konusu olmadığı bir
şey bile olsa hüküm böyledir. Çünkü niyet ne olumsuz ne de olumlu olarak özel
anlamda tertiple ilişkili değildir.
Kişi abdestini bozsa ve
cünüp olsa, abdest için ayrıca niyet etmese bile gusletmesi abdest yerine de geçer.
Çünkü guslün içinde abdest zaten vardır.
Kişi iki ayağı veya iki
eli dışında bedenini yıkasa sonra abdestini bozsa sonra bu ikisini de
cünüplükten dolayı yıkasa abdest almış sayılır. Cünüplükten dolayı bunları
yıkayınca abdestsizlik ortadan kalktığından abdest için ayrıca yıkamak
gerekmez. Bu, el ve ayak açıkta olduğu ve herhangi bir özür de söz konusu
olmadığı halde el ve ayağın yıkanmadığı bir abdesttir. İbnü'l-Kass "bu,
aynı zamanda tertibin söz konusu olmadığı bir abdesttir" demiştir.
Alimlerimiz "bu abdest tertipsiz değildir. Bu ayakları ve elleri yıkamanın
gerekli olmadığı bir abdesttir" diyerek bu görüşü reddetmişlerdir.
el-Mecmu'da "bu, yerinde bir reddir" denilmiştir.
Kişi abdest organları
hariç bedenini yıkasa sonra abdestini bozsa tertibe riayet etmesi gerekmez.
Kişi abdesti bitmeden
bir organı yıkayıp yıkamadığında şüphe etse onu ve sonrasındaki organlarını
yıkar. Şayet abdest bittikten sonra şüphe ederse bunun zararı olmaz.
Kişi iki abdestle iki
namaz kıldıktan sonra bu abdestlerden birinde başını meshetmeyi unuttuğunu
hatırlasa, ancak hangi abdest olduğunu bilemese başını mesheder, sonra
ayaklarını yıkar ve iki namazı tekrar kılar.
Kişi abdest alıp namaz
kıldıktan sonra abdest aldığını ve namaz kıldığını unutsa sonra tekrar abdest
alıp namaz kılsa [ardından daha önceki abdest ve namazını hatırlasa], sonra
[iki abdestten birinde] bir organını yıkamadığını ve [iki namazdan] bir namazda
bir secdeyi yapmadığını hatırlasa ancak hangisi olduğunu bilemese abdesti
tamdır ancak namazı yeniden kılması gerekir. Çünkü organı yıkamayı ilk abdestte
terk etmiş olabilir, namazı ise ikinci namazdan terk etmiş olabilir.
Kişi abdestsiz iken
abdest alarak sabah namazını kılsa sonra öğle namazı için abdestini yenilese
sonra abdesti bozulup abdest alarak ikindi namazını kılsa sonra akşam için
abdestini tazelese sonra abdesti bozulup yatsı namazı için tekrar abdest alsa
sonra abdestlerin birinde başını meshetmeyi unuttuğunu anlasa, hem abdesti
bozulduktan sonra aldığı abdestlerle kıldığı namazları hem de abdestini
tazeledikten sonra kıldığı namazları tekrar kılması gerekir.
Bedeninin bir yerinde
necaset bulunduğu halde bunun yerini bilmeyen kimsenin abdesti -Kadi'nin
görüşünün aksine- sahihtir.
Kişi abdesti bitirdikten
sonra bir tırnağını yıkamadığını anlasa ve bu tırnağı kesse, kesme sonucunda
ortaya çıkan yeri ve bundan sonraki kısımları yıkaması gerekir. Gusülde ise
yalnızca orayı yıkaması yeterlidir.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN
ABDEST’İN SÜNNETLERİ: A- AĞIZ TEMİZLİĞİ YAPMAK [SİVAK]