NAMAZ / BOZAN ŞEYLER-KONUŞMAK |
A. HARF TELAFFUZ ETMEK
A. İKİ HARF KONUŞMAK
B. ANLAMLI BİR HARF
KONUŞMAK VEYA BİR HARFİ UZATARAK SÖYLEMEK
A. İKİ HARF KONUŞMAK
Namaz kılarken, gerek
Arapça gerekse başka bir dilde, insanların konuşmalarından iki harf konuşulması
halinde namaz bozulur.
Bu iki harf ister -kum-
"kalk!" ifadesinde olduğu gibi anlamlı bir ifade olsun,
İster la tekum
"kalkma!", kuud "otur!" gibi namazla ilgili bir ifade
olsun, İsterse Arapçadaki "an" ve "min" harfleri gibi kendi
başına anlamı olmayan harfler olsun hüküm aynıdır. (a e u harfleri arapçada
harekedir, harf değil)
[*] - Bunun delili
Müslim'in Zeyd b. Erkam' dan rivayet ettiği şu hadistir: "Allah'a saygı ve
bağlılık içinde namaz kılın." [Bakara, 238] ayeti indirilinceye kadar biz
namazda konuşuyorduk. Bu ayet indirildikten sonra susmamız emredildi,
konuşmamız yasaklandı.
[*] - Muaviye b. Hakem
es-Sülemı şöyle demiştir: Allah Resulü (s.a.v.) ile birlikte namaz kılarken bir
adam hapşırdı. Ben Yerhamükallah dedim. Topluluktakiler bana ters ters baktı.
Ben "vay başıma! Niye bana dik dik bakıyorsunuz?" dedim. Bu sefer de
elleriyle dizlerine vurmaya başladılar. Onların beni susturmaya çalıştığını
görünce sustum. Nebi {s.a.v.} namazını tamamlayınca şöyle buyurdu: Namaz var ya
işte onda insanlara ait sözlerden herhangi birinin söylenmesi uygun
değildir.(Müslim, Mesacid, 1199; Ebu Davud, Salat, 930)
İki harf, konuşma
türündendir; çünkü sözün dayandığı en az harfli ifade biri başlangıç biri bitiş
için olmak üzere iki harften oluşur.
"Kelam"
sözcüğünün "bir anlamı olan ifade" anlamında kullanımı sonradan
dilbilginlerince bulunmuş bir terimdir.
B. ANLAMLI BİR HARF
KONUŞMAK VEYA BİR HARFİ UZATARAK SÖYLEMEK
Namazda iken anlamı olan
tek harf konuşulması halinde de namaz bozulur.
Şirbinı buna Arap dilinden üç örnek
vermiştir: Bunlar; 1) Vikaye sözcüğünün
emri olan "kaf" harfi ki bu "koru!" anlamına gelir, 2) Va'y sözcüğünün emri olan "ayn"
harfi ki bu "ezberle, kavra!" anlamına gelir, 3) Veşy sözcüğünün emri olan "şin"
harfi ki bu "süslel" anlamına gelir. Türkçede buna karşılık olarak şaşırma anlamına
gelen "o" ve "a", soru sorma anlamına gelen "e'' örnek
verilebilir. (çev.)
Daha doğru olan görüşe
göre anlamı olmasa bile bir harfi uzatarak söylemek de böyledir. Uzatmak elif,
vav ve ya harfleriyle olur. Uzatarak söylenen söz gerçekte iki harften
oluşmaktadır.
İkinci görüşe göre
uzatarak bir harfi söyleme durumunda namaz bozulmaz. Çünkü bu bazen işba'
amacıyla yapılabilir, bu durumda uzatma bir harf sayılmaz. (Bu, Arap diline
özgüdür.)
Bu tartışmaların tümü az
miktarda uzatma hakkındadır; şayet uzatma çok miktarda olursa bu namazı haydi
haydi bozar.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN
B. ÖKSÜRMEK, GÜLMEK, AĞLAMAK, İNLEMEK, ÜFLEMEK GİBİ
FİİLLERİN HÜKMÜ