|
TİLAVET SECDESİ |
8. SECDE AYETİNİN
TEKRARLANMASINA İLİŞKİN HÜKÜMLER
Kişi iki farklı mecliste
[yerde] aynı secde ayetini okursa her biri için secde eder.
Kişi namaz dışında iki farklı
mecliste aynı secde ayetini iki kere tekrarlasa her biri için, okumasının
ardından secde yapar. Çünkü ilk hükmün tam olarak yerine gelmesinden sonra
secdeyi gerektiren sebep tekrarlanmıştır.
Daha doğru görüşe göre
aynı yerde tekrar ettiğinde de böyledir. Aynı yerde bir secde ayetini iki kere
okuduğunda [iki kere secde etmek gerekir mi? Bu konuda üç görüş vardır]
[Birinci görüş]: Daha
doğru görüşe göre bir secde ayetini iki kere okuduğunda da hüküm böyledir.
[İkinci görüş]: İkinci
okuyuş için de tek bir secde yeterlidir. Bu, birinci okuyuş için secde etmeden
önce tekrarlamak gibidir.
[Üçüncü görüş]: Aradan
uzun zaman geçmişse her biri için secde yapar, uzun zaman geçmemişse ikisi için
bir secde yeterlidir. ElUdde'de fetvanın bu görüşe göre olduğu söylenmiştir.
El-Udde yazarı, Nevevi'nin belirttiği üzere "fetva ikinci görüşe
göredir" dememiştir. Bu, Nevevi'nin yanılarak yaptığı bir tasarruftur.
Geçenlerden
anlaşıldığına göre tartışma konusu şununla ilgilidir:
"Kişi ilk okumayı
yapıp secde ettikten sonra ayeti tekrar okursa ikinci defa secde eder mi?"
Kişi ayeti okuduktan
sonra secde yapmadan önce ayeti tekrar okursa tek bir secde ile yetinir. Bu
ittifakla kabul edilmiştir.
Bir rekat bir meclis
gibidir. İki rekat iki farklı meclis gibidir.
Bir rekat ne kadar uzun
olursa olsun bir meclis gibidir. İki rekat, ne kadar kısa olursa olsun iki ayrı
meclis gibidir. Buna göre iki rekatta da secde yapar.
Kişi secde ayetini namaz
dışında okusa ve secde yapsa sonra namazda tekrar okusa veya bunun zıddı olsa
ikinci defa secde yapar.
Kişi [secde ayetini
okuyup da] secde etmezse ve aradan uzun zaman geçerse secde yapmaz.
Secde ayetini
bitirmesinin ardından secde yapması istenen kişi secde etmese ve aradan örfen
-bir özür sebebiyle bile olsa- uzun zaman geçse artık secde yapmaz. Çünkü secde
kıraate tabidir. Bunu kaza etmesi de gerekmez. Çünkü güneş tutulması namazında
olduğu gibi bu secdenin harici bir sebebi vardır. [Sebep sona erince yapılmaz.]
Aradan az zaman geçmişse
kişi secde yapar.
Hocamız Zekeriya
el-Ensarl'nin "daha uygun" bulduğu görüşe göre şükür secdesi de
böyledir. Buna göre secde ayetini okuyan, dinleyen, işiten kimseler veya şükür
secdesi yapan kişi abdestsiz olsa ve kısa zamanda abdest alsa secde yaparlar,
aksi takdirde yapmazlar.
Secde yapmak amacıyla
bir veya daha fazla secde ayetini okumak müstehap değildir. Hatta namazda secde
etmek amacıyla bunu okumak mekruhtur. İzz b. Abdüsselam bunu yasak olarak
görmüş ve namazda yapılması halinde namazın bozulacağını söylemiştir. İtimad edilen
görüş budur. Tartışma konusu olan namaz "Cuma günü sabah namazının dışında
kalan namazlar" dır. Cuma günkü sabah namazına gelince bunda secde
suresini okumak sünnet olduğundan ve bu surede secde ayeti yer aldığından namaz
batıl olmaz. Bunu Bulkini söylemiş ve Hocam Remli de bu yönde fetva vermiştir.
Kişi namaz kılmanın
mekruh olduğu vakitte secde etmek amacıyla secde ayetini okursa secde yapması
haram olur. Secde ayetini mekruh vakitte veya daha önce okuması hüküm
bakımından aynıdır. Şayet namazda ise İzz b. Abdüsselam'ın fetvasına göre secde
ettiğinde namazı batı! olur.
Nevevi er-Ravda ve
el-Mecmu' da şöyle demiştir: Kişi secde yapmak üzere bir secde ayetini veya
içinde secde bulunan iki ayeti okumak istese [bunun hükmünün ne olacağı
konusunda] mezhebimizde bir nakil görmedim. Bunun me kruh olup olmadığı
konusunda öncekilerin görüş aynlığı vardır. Mezhebimizin genel ilkeleri şunu
gerektirir: Şayet kerahet vakti dışında veya namaz dışında ise bunu yapmak
mekruh değildir. Aksi takdirde bunun mekruh olup olmadığı konusunda şu
meseledeki iki görüş söz konusu olur: "Kişi kerahet vaktinde mescide
tahiyyatü'l-mescid namazı kılmak niyeti dışında bir niyet taşımaksızın girse bu
mekruh olur mu olmaz mı?" Bu, o ayet i okumanın secde etmek dışında bir amacı
yoksa geçerlidir. Aksi takdirde kesinlikle mekruhluk söz konusu olmaz. Bu
konuda ittifak vardır.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN