MUĞNİ’L-MUHTAC

İFLAS / HACR

 

1. MALİ TASARRUFLARIN KISITLANMASINA İLİŞKİN DELİLLER

 

Hacr kelimesi sözlükte "engellemek" anlamına gelir. Fıkıh terminolojisindeki anlamı ise "malı tasarrufların engellenmesi"dir.

 

Bu konuda ana delil şu ayetlerdir:

 

> Himayeniz altındaki yetimleri ergenlik çağına gelinceye kadar sınayın. Eğer kar'ı zarar'ı bilme, iyiyi kötüyü ayırt edebilme konusunda yeterli olgunluğa eriştiklerini görürseniz, mallarını derhal kendilerine teslim edin, Ama sakın "Bunlar büyüyünce mallarını isterler" diye düşünüp o zavallı yetimlerin mallarını haksızca tez elden harcamaya kalkışmayın. İhtiyaç sahibi olmayan veli, yetimin malına tenezzül etmesin. Yoksul durumdaki veli ise makul ölçüde istifade etsin. Yetimlere mallarını teslim ederken yanlarında mutlaka şahit bulundurun. Unutmayın ki hiç kimse Allah gibi hesap göremez! [Nisa, 6]

 

> ... Eğer borçlu kişi anlayış ve kavrayış kabiliyeti eksik veya (ihtiyarlık ve bunaklık sebebiyle] aciz bir kimseyse yahut kendisi rkekemelik, dil bilmemesi, başka bir yerde olması gibi özürlerden dolayı] sözleşmeyi bizzat yazdıramayacak durumdaysa bu takdirde onun velisi dosdoğru şekilde yazdırsm ... [Bakara, 282] 

 

İmam Şafii (r.a.) yukarıdaki ayetin aslında geçen "sefıh" sözcüğünü "malını saçıp savuran", "zayıf" sözcüğünü "çocuk", "büyük" sözcüğünü "zihni karışık hale gelmiş", "kendisi sözleşmeyi bizzat yazdıramayan kişi" ifadesini "aklı başında bulunmayan" anlamında yorumlamıştır.

 

Yüce Allah bu ayette söz konusu kişilerin işlerini velilerinin yürüteceğini bildirmiştir. Bu durum, söz konusu şahısların tasarruflarında kısıtlamanın bulunduğunu göstermektedir.

 

BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN

 

2. KISITLAMANIN TÜRLERİ