MUĞNİ’L-MUHTAC

NİKAH

İDDET BEKLEYEN KADINA EVLİLİK TEKLİF ETMEK

71. Gerek Min gerekse r!c'ltalak, nikahın [hakim tarafından] feshi, nikahın kendiliğinden feshi, kocanın ölümü, şüphe yolu ile gerçekleşen cinsel ilişki gibi sebeplerle iddet bekleme durumunda olan bir kadına açıkça evlilik teklifinde bulunmak helal değildir. Bu durum "[Kocasının ölümü sebebiyle iddet beklemekte olan kadına] üstü kapalı olarak evlilik niyetinizi bildirmenizde bir günah yoktur. " [Bakara, 235] ayetinin mefhum-i muhalifinden anlaşılmaktadır. İbn Atiyye bu konuda icma bulunduğunu nakletmiştir.

"Evlilik niyetini açıkça belirtmek" demek, kişinin evlenme isteğini net olarak ortaya koyması yoluyla olur ki bu da "seninle evlenmek istiyorum", "iddetin bittiğinde seni nikahlıyorum" gibi ifadelerle olur. Bunun haram olma sebebi şudur: "Kişi, iddet bekleyen bir kadına evlenme niyetini açık olarak belirttiğinde kadın evlenmeye olan rağbeti sebebiyle iddetinin bittiği konusunda yalan söyleyebilir."

72. Ric'ı talak sebebiyle iddet bekleyen bir kadına, üstü kapalı olarak evlilik teklifinde bulunmak da helal değildir; çünkü bu kadın halen evlidir veya evli gibidir. Ayrıca bu kadın, kocası tarafından boşandığından bir sıkıntı halinde olduğundan, [başkasının evlilik teklifini duyunca] kocasından intikam almak için iddetinin bittiği konusunda yalan söyleyebilir.

73. Evlenme isteğini üstü kapalı söylemek, kişinin evlenmeye isteği bulunduğu veya bulunmadığı şeklinde farklı yorumlanacak bir ifade kullanmakla olur. Örneğin kişi kadına "sen güzelsin", "sana talip olacak nice kişiler vardır", "senin gibisini kim bulur ki!", "sen, yüz çevrilecek kadın değilsin" gibi ifadelerle olur.

Bu ifadeden, evlilik niyetini açıkça söylemenin evleviyetle yasak olduğu anlaşılmaktadır.

74. Vefat iddeti beklemekte olan bir kadın hamile bile olsa, ona karşı evlenme niyetini üstü kapalı bir biçimde belirtmek helaldir. Bunun delili yukarıdaki ayettir. Kadınla gizlice sözleşmek, açık olarak evlilik teklifinde bulunmak gibi [haram] kabul edilir.

İmam Şafii şöle demiştir: "Ayette geçen sır ifadesi, cinsel ilişki anlamına gelip bununla açıklığın zıddı olan sır kastedilmemiştir." İbn Abbas da bunu ifade etmiştir. Bu görüşü kabul edenler [sır kelimesinin Arapça'da cinsel ilişki anlamında kullanıldığına dair] delilolarak şu şiiri zikretmişlerdir:

"Büsase bugün benim yaşlandığımı ve artık benim gibi birinin sırda [cinsel ilişkide] bulunamayacağını iddia etmedi mi?"

75. [Bain talakla kocasından ayrılmış olan bir kadına üstü kapalı evlilik teklifinde bulunmanın hükmü nedir? Bu konuda İmam Şafii'ye ait farklı görüşler bulunmaktadır:]

Birinci görüş

Daha güçlü görüşe göre fesih, irtidat veya talaktan kaynaklanan bain ayrılık durumunda kadına üstü kapalı evlilik teklifinde bulunmak helaldir. Çünkü ayetteki ifade geneldir. Ayrıca bain ayrılmanın gerçekleştiği durumda kocanın kadın üzerinde herhangi bir yetkisi kalmamıştır.

İkinci görüş

Üstü kapalı evlilik teklifi helal değildir; çünkü iddet üzerinde hakkı bulunan koca [şayet boşama sayısı üçü bulmamışsa] o kadınla yeniden evlilik akdi yapabilir. Bu durumda o kadın ric't talakla boşanmış kadına benzemektedir.

Not:

a. Bütün bu hükümler, kadının iddet beklemesinde hakkı bulunan ve o kadınla iddet içerisinde evlenmesi helalolan kişi dışındaki şahıslar hakkında geçerlidir. O şahsın ise iddet içinde gerek üstü kapalı gerekse üstü açık bir biçimde evlilik teklifinde bulunması helaldir. İddet içerisinde kadınla evlenmesi helalolmayan kimseye gelince; örneğin bir adam karısını bain veya ric'ı talakla boşadıktan sonra kadın iddet içinde yabancı bir erkekle şüphe yoluyla ilişkide bulunup hamile kalsa hamilelik iddeti öncelenir. Bu durumda şüphe yoluyla ilişkide bulunan erkeğin kadına talip olması helal olmaz; çünkü ileride iddetler bölümünde belirtileceği üzere bu kişinin o kadınla nikah akdi yapması caiz değildir.

b. Yukarıda geçen durumlarda kadının evlenme teklifine açık veya üstü kapalı cevap vermesinin hükmü, aynı durumlarda kadına evlenme teklifinde bulunmanın hükmü ile aynıdır.

c. "Aklı başında olan küçük dul kız çocuğu" ve "kendisini zorla evlendirme yetkisine sahip bir velisi bulunmayan bakire kız çocuğu" gibi an itibarıyla evlenilemeyecek durumda olan kızlara evlilik teklifinde bulunmak caiz midir, değil midir? Zerkeşi ilkinin ihtimal dahilinde olduğunu belirtmiş, başka kimileri ise açık olarak evlilik teklifinde bulunulamayacağını belirtmiştir. Bu konuda en doğrusu şudur: "Burada evlilik teklifine cevap verebilecek durumda bir kimse olmadığından böyle bir teklif muteber değildir. "

d. Kişinin evlilik teklifinde bulunduğu kadına [nişanlısına] üstü kapalı bir şekilde cinsel ilişkiden bahsetmesi mekruhtur. Kişinin sözleri, "ben seninle ilişkide bulunabilecek durumdayım", "Allah seninle ilişkide bulunacak birini sana lutfeder" gibi ifadelerde olduğu gibi cinsel ilişki ifadesini açık olarak barındırıyorsa bundan bahsetmek haram olur. Kişinin kendi karısına ve cariyesine bunlardan bahsetmesi mekruh değildir; çünkü kişinin karısı ve cariyesi [kendisi ile ilişkide bulunmak suretiyle] yararlandığı kimselerdendir.

BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN

BİRİNİN TEKLİFTE BULUNDUĞU KADINA EVLİLİK TEKLİF ETMEK