SUMEYYE BİNT-İ HABBAT R.ANHA :
İslâmda ilk şehîd olan
hâtûn. Meşhûr Sahâbî Ammâr bin Yâsir’in (r.a.) annesidir. Hz. Sümeyye,
Ebû Cehilin amcası Ebû
Huzeyfe bin Mugîre’nin cariyesi idi. Ebû Huzeyfe, yanında çalışan Yâsîr bin
Âmir ile onu evlendirdi. Bu
evlilikten Ammar (r.a.) doğdu. Bunun üzerine Ebû Huzeyfe Hz. Sümeyye’yi
âzâd etti.
Hz. Sümeyye ilk
müslümanlardandır. Mekke’de müslüman oldu. İlk İslâma giren kadınların
yedincisidir.
Hz. Yâsir, zevcesi Sümeyye,
imânlarından vazgeçmeleri için, başta Mahzûmoğulları olmak üzere,
Kureyş müşriklerinin en
ağır işkencelerine uğradılar. Fakat onlar, imânlarından ve dinlerinden asla
vazgeçmediler. Bütün bu
sıkıntılara metanetle sabır ettiler.
Mekke’de Yâsir ailesinin
kendilerine sahip olacak, onları koruyacak kimseleri yoktu. Bu yüzden onlara
daha serbest eziyet
yapıyorlardı. Hatta bir defasında, Yâsir ailesi ve diğer kimsesiz müslümanlara,
zırh giydirip, altta kızgın
kum, üstte yakıcı güneş arasında bıraktılar. Bir gün yine Yâsir’e, zevcesi
Sümeyye’ye, oğulları Ammar
ve Abdullah’a (r.anhüm) Bathâ denilen yerde işkence yapılıyordu. Onların
bu halini gören Peygamber
efendimiz (s.a.v.) “Sabredin Ey Yâsir ailesi! Size vadedilen yer, sizin
mükâfatınız Cennettir”
buyurdu. Resûlullah (s.a.v.) Yâsir ailesi için “Allah’ım! Yâsir ailesine rahmet
ve mağfiretini ihsan et!”
diye duâ buyurmuşlardır. Bir süre sonra Yâsir (r.a.) işkencelere tahammül
edemiyerek şehîdlik
mertebesine kavuştu. İlk erkek şehîd oldu. Diğer taraftan, Ebû Cehil de Hz.
Sümeyye’ye ağır sözler
söyledi. Mızrağı ile yaralıyarak, onu şehîd etti.
Hz. Ammar, annesinin böyle
acıklı bir durumda şehîd olmasına çok üzüldü. Durumu Resûlullah’a
(s.a.v.) arz etti. Yapılan
işkencelerin çok fazla olduğunu bildirdi. Peygamber efendimiz (s.a.v.) Ammar’a
(r.a.) sabır tavsiye
ettikten sonra şöyle duâ buyurdular: “Allah’ım! Yâsir ailesinden hiç birisine
ateş
ile azâb etme.”
Bedir gazasında Ebû Cehil
öldürüldüğü zaman, Peygamber efendimiz (s.a.v.) Ammar’a (r.a.):
“Allahü teâlâ annenin
kâtilini, öldürdü” buyurdu.
KAYNAKLAR:
1) El-A’lâm cild-3, sh-140
2) El-Îsâbe cild-4, sh-334
3) El-İstiâb cild-4, sh-330
4) Tabakât-ı İbn-i Sa’d
cild-8, sh-264
5) Eshâb-ı Kirâm sh-312