125- SÜNNETİN RİVAYETE GÖRE ÇEŞİTLERİ:
Rivayet durumuna göre sünnet üç kısma ayrılır.
1- Mütevatir sünnet,
2- Meşhur sünnet,
3- Ahad sünnet.
1- Mütevatir sünnet: Allahın Resulünden fertlerinin yalan üzere
birleşmeleri mümkün olmayan (ki bu imkansızlık ya çocukluklarından, yahut
eminliklerinden olur) bir topluluğun Resulden rivayet ettiği, sonra bu
topluktan benzer bir topluluğun rivayet ettiği ve böylece toplu rivayetlerin
birbiri ardısıra geldiği, sünnetlerdir. Bu bize kadar ulaşan sünnetin ravi
tabakalarının yalan üzere birleşme imkanları yoktur. Peygamberin söylediğini
balangıçda ondan alarak bize kadar intikal ettirmşilerdir.
Namaz, oruç ve diğer dini ibadetler ile ilgili ameli sünnetler bu kısma
girer. Ki onları, Resulden büyük bir topluluk rivayet etmiş ve onu bir başka
büyük topluluk alarak nakletmiştir. Bunca asırların geçmesine rağmen hiçbir
yerde değişik bir beyan ortaya çıkmamıştır.
2- Meşhur Sünnet: Allah Resulünden bir veya birden fazla sahabenin tevatür
derecesine varmadan naklettiği rivayettir. Ancka Allahın Resulünden bir veya
birden fazla sahabenin tevatür derecesine varmadan rivayet ettiği bu sünneti
daha sonra tevatür derecesine varan bir topluluk rivayet etmiş ve böylece bize
geliceye kadar tevatür derecesine erişmiştir. Bu sünnetin birinci basamağında
tevatür derecine ulaşmayan fert veya fertler bulunur ama, ikinci ve üçüncü
ravileri topluca rivayet etikleri için tevatür derecesine ulaşır. Hz. Ömer’in,
İbn Mesud’un ve diğer sahabelerin meşhur rivayetleri bunlardandır.
3- Ahad tarikiyle gelen sünnet: Allahın Resulünden tevatür derecesine
ulaşmayan fretlerin veya topluluğun tarafından tevatür derecesine ulaşmayacak
şekilde intikal ettirilerek bize kadar ulaşan sünnetledir. Buradaki ravi
zincirinden buluan fertler veya topluluk tevatür derecesine ulaşmadığı için
buna ahad sünnet adı verilir. Hadislerin kısmı azamı bu bölüme girer.