NAMAZIN MEKRUHLARI

Namaz kılanın, bahsi geçen sünnetlerden birini terketmesi mekruhtur. Ayrıca aşağıdaki durumlar da namaz kılan için mekruhtur:

2.13.1. İhtiyaç Olmadan Elbiseyle ve Bedenle Oynamak

Bu gerekli ise mekruh olmaz. Muaykıb (r.a.)'den rivayet olunduğuna göre; o demiştir ki: "Rasûlüllah'a namazda çakıl taşlarına dokunmak hususunda sormuştum. O da: "Namaz kılarken çakıl taslarına dokunmayın. Mutlaka dokunmanız gerekiyorsa, taşları düzeltmek için bir defa ile yelinin." buyurdu. (Hadisi Buharî, Müslim, Tirmizî, Ebû Dâvûd, Nesâî ve lbn Mâce rivayet etmiştir.)
Ebû Zer (r.a.)"den rivayeten; Nebî aleyhisselam şöyle buyurdu: "Sizden biriniz namaza kalktığınız zaman rahmet onu karşılar; o bakımdan taşlara dokunmasın." (Hadisi Ahmed, Tirmizî, Nesâî, Ebû Dâvûd ve lbn Mâce rivayet etmiştir.) Ümmü Seleme (r.a.)'den rivayeten: Nebî aleyhisselam, Yesar ismindeki bir kölesine, namazda üflediğinden dolayı; "Allah için alnım toprağa koy," buyurdu. (Hadisi Ahmed iyi bir senetle rivayet etmiştir.)

2.13.2. Namazda Elleri lîöğüre Koymak

Ebû Hürcyre (r.a.)'den rivayeten: "Rasûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem, namazda elleri böğüre koymaktan nehyetti." (Hadisi Ebû Dâvûd rivayet etmiştir.)

2.133. Gözleri Yukarıya Dikmek

Ebu Hüreyrc (r.a.)'dcn rivayclcn; Rasûlüllah sallallahu aleyhi ve sel-İem şöyle buyurdu: "insanlar namazda ya gözlerini semaya kaldırmaya son verirler, ya da gözlerinin nuru alınır." (Hadisi Müslim, Ahmed ve Ncsâî rivayet etmiştir.)

2.13.4. Namazda Oyalayan Bir Şeye Bakmak

Aişc (r.a.)'dcn rivayelcn: "Ncbî aleyhissclam, üzerinde işaretler olan nakışlı bir elbiseyle namaz kıldı. Sonra: "Bu işaretler beni meşgul etli. Onu Ebû Cehm'c götürün. Onun kaim elbisesini bana getirin," buyurdu. (Hadisi Buharî ve Müslim rivayet etmiştir.) Buharî'nin Encs'len rivayet ettiği hadiste Encs (r.a.) şöyle demiştir: Âişe (r.a.)'nin evinin bir tarafını örten ince bir örtüsü vardı. Nebi aleyhisselâm Âişc'ye: "O önüyü kaldır, resimleri namazda karşıma dikilmeye devam ediyor," buyurdu. (Bu hadiste yazılı bir kitaptan okumanın namazı bozmadığına delil vardır.)

2.13.5. Gözleri Kapamak

Gözleri kapamayı bazısı caiz görmüş, bazısı mekruh saymıştır. Mekruh olduğu hakkında rivayet edilen hadîs sahih değildir. îbn Kayyım şöyle demiştir: "Bu konuda doğru olan şöyle demektir: 'Eğer gözleri açmak huşu'a mani değilse, daha efdaldir. Eğer gözlerini açtığı takdirde kıble tarafında, kalbini meşgul edecek herhangi bir şey varsa o zaman gözleri kapamak mekruh değildir. Gözleri kapamanın müstehab olduğunu söylemek İslâm'ın esasına daha yakın olup mekruh olur diyenin sözü de Islâmm gayesine uygundur." -

2.13.6. Selâm Verirken Ellerle işaret Etmek

Câbir bin Scmurc (r.a.)'dcn rivayeten; o demiştir ki: Rasûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem'in arkasında namaz kılıyorduk, şöyle buyurdu: "Bu adamlara ne oluyor? Kaçan atın kuyruğu gibi elleriyle selâm veriyorlar. Sizden birinize, ellerini oyluklarına koyarak sonra, "es-selâmü aley-küm, es-selâmü aleyküm" demesi yeter." (Hadisi Nesâî ve diğerleri rivayet etmiştir.)

2.13.7. Ağzı Örtmek ve Elbiseyi Sarkıtmak

Ebû Hürcyre (r.a.)1 den rivayeten: O demiştir ki: "Rasûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem namazda elbiseyi sarkıtmaktan (sidil) ve kişinin ağzını örtmesinden nehyetti." (Hadîsi Buharı, Müslim, Tirmizî, Nesâî, Ebû Dâvûd rivayet etmiş, Hakim; "hadis Müslim'in şartına göre sahihtir,' demiştir.) Hattabî: "Sidil, elbiseyi yere değecek şekilde sarkıtmaktır," demiştir. Kemal Îbn'ül-Hümam ise; "paltoyu, kollarını giymeden sırtına almak da sidil anlamına gelir," demiştir.

2.13.8. Yemek Hazırken Namaz Kılmak

Âişc (r.a.)'dcn rivaycicn; Ncbî alcyhisscîam şöyle buyurdu: "Akşam yemeği hazırlandığında namaz için kamet getirildiği vakit siz önce yemeye başlayın." (Hadîsi Müslim ve Ahmcd rivayet etmiştir.) Nafî'den rivayet olunduğuna göre: "ibn Ömer için yemek hazırlanmıştı. Namaz başlayınca, yemeği bitirinceye kadar, imamın kırâetini İşittiği halde namaza gelmedi." (Hadîsi Buharî rivayet etmiştir.) Hattabî şöyle demiştir: "Rasû-lüllah'm 'yemeye başlayın,' emri, nefsin ihtiyacını giderip, sakin, bir halde, yemek isteği olmadan namaza girmek içindir. Yemeye olan arzusuyla namaza girerse acele ederek rüku' ve secdeleri tam yapmaz, namazın hakkını ifa etmez."

2.13.9. Abdesti Sıkışık Durumda iken ve Kalbi Meşgul Edecek Benzer Hallerde Namaz Kılmak

Ahmcd, Ebû Dâvûd ve Tirmizî'nin rivayet ettiği, Tirmizî'nin hasen saydığı Sevban (r.a.)'dan rivayet edilen hadiste Nebi aleyhisselâm şöyle buyurdu: "Üç şey vardır ki, sizden birinizin onları yapması helâl değildir:
1- Bir kimse cemaate imam olunca, yalnız kendisine, dua yapması, cemaate yapmaması doğru değildir. Eğer böyle yaparsa cemaate hıyanet etmiş olur.
2- İzin almadan bir evin kapısından içeriye bakması caiz değildir. Eğer böyle yaparsa izinsiz eve girmiş olur.
3- Abdesti sıkışık olduğu halde hafiflemeden namaz kılması caiz değildir."
Ahmcd, Müslîm ve Ebû Davud'un Âişc (r.a.)'den rivayetlerinde Aişc (r.a.) şöyle demiştir: "Rasûlüllah'm şöyle buyurduğunu İşittim: "Sizden biriniz yemek hazırken ve abdesti sıkışık iken namaz kılmasın."

2.13.10. Uyku Galip Geldiği Zaman Namaz Kılmak

Âişe (r.a.)'den rivayeien; Nebî aleyhisselâm şöyle buyurdu: "Sizden biriniz uykusu geldiği zaman uykusu gidinceye kadar biraz uyusun. Uykulu iken kıldığı namazda belki de Allah'a istiğfar ederken sövmüş olabilir." ((Hadisi Buharı, Müslîm, Ebû Dâvûd, Tirmizî, Nesâî ve İbn Mâce rivayet etmiştir. Ebû Hüreyre (r.a.)'den rivayeten Nebî aleyhisselâm şöyle buyurmuştur: "Sizden biriniz gece namazına kalktığında, ne dediği anlaşılmayacak derecede okuduğu Kur'ân'da dili dolaşırsa yatıp uyusun." (Hadîsi Müslîm ve Ahmcd rivayet etmiştir.)

2.13.11. İmamın Dışında Mescidde Namaz îçîn Hususi Iîir Yer Seçmek

Abdurrahman bin Şibli (r.a.)'dcn rivayet olunduğuna göre; o şöyle demiştir: "Rasûlüîlah karganın gagalaması gibi gagalamaktan, aslanın yayılışı gibi yayılmaktan ve kişinin mescidde, devenin yer tuttuğu gibi yer tutmasından nehy etmiştir." (Hadisi Ahmed, İbn Huzeymc, İbn Hibbân ve Hâkim rivayet etmiş, Hâkim hadisi sahihlemiştir.)