﴿ اَلْقاَدِرُ - اَلْقَدِيرُ - اَلْمُقْتَدِرُ ﴾

KÂDİR - KADÎR - MUKTEDİR

Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:

“(Allah,) Ölüleri diriltmeye güç yetiren değil midir?”[1]

“Gerçekten O, her şeye güç yetirendir.”[2]

“Allah, her şeyin üzerinde güç yetirendir.”[3]

el-Halîmî der ki: “Bu isimler, hiçbir şeyin Allah’ı aciz bırakamayacağına delalet eder. O, dilediğini yapandır. Hiç kimse O’na mani olamaz. O’nun fiilleri apaçık ortadadır. Bu fiiller canlı ve bilen biri olmadan gerçekleşmeye­ceği gibi, güçlü ve aciz olmayan biri olmadan da gerçekleşemez.”[4]

Muktedir, gücünü fiillerle ortaya koyup gösterendir. Allah’ın gücü yet­tiği halde yapmadığı nice fiilleri vardır. Eğer dilerse bunları yapabilir. Bu gücü nedeniyle O, Muktedir ismini hak etmiştir.

el-Hattâbî der ki: “Muktedir, gücü ve kuvveti tam olandır. Öyle ki hiç­bir şey O’nun gücüne karşı duramaz, O’na mani olamaz. Hiçbir güç O’nu aciz bırakamaz. Muktedir, “mufteil” babındandır ve diğer isimlerden (Kâdir ve Kadîr) daha kapsamlı olup, mutlakıyet ifade eder.”[5]

Kâdir, Kadîr ve Muktedir, güç ve kudret sahibi demektir. Ancak bu isimler arasında Muktedir, daha mübalağalı bir anlam ifade eder. Kud­ret, bir şeyin bilgi ve iradenin takdir ettiği şekilde ve bunlara uygun olarak gerçekleşmesini sağlayan güç ve kuvvet anlamındadır. Kâdir, bir şeyi dile­diğinde yapan veya yapmayandır. Kâdir için dilemek, bir şeyi yapmak için mutlaka olması gereken bir şart değildir. Allah, kıyameti şuanda da gerçek­leştirmeye kadirdir. Eğer O, bunu dilerse yapabilir. Ancak kıyamet şu an ge­rekleşmediğine göre Allah, bunu şu an için dilememektedir. Allah’ın ezeli ilmiyle kıyamet için bir süre ve saat belirlemesi, O’nun güç ve kudretinde bir kusur olduğunu göstermez.

Mutlak Kâdir, her varlığı tek başına ve kendi dilemesi ile hiç kimseden yardım alma ihtiyacı duymadan yoktan var edendir. Bu da ancak Allah için geçerlidir. Kul da birtakım şeyler yapmaya kadirdir. Ancak onun kudreti ol­dukça sınırlıdır. O, bu gücünü sadece varlığı mümkün olan bazı şeyler üze­rinde gösterebilir. Yüce Allah gibi, bir şeyi yoktan var edemez. Yoktan var etme özelliği yalnız Allah’a mahsustur. Kulların gücünü de yaratan O’dur.[6]