Allah’ın Varlıklar Üzerindeki Üstünlüğü

1- Mülkün, üstünlüğün, güç ve kuvvetin tamamı tek ve kahhâr olan Al­lah’a aittir. O’nun dışındaki her şey, mağlup ve yeniktir. Bütün her şeyin zıddı, karşıtı ve ortağı vardır. Yalnız O’nun zıddı, karşıtı ve ortağı yoktur. Rüz­garları yaratan sonra da onları birbirine musallat edip bir kısmını diğerine üstün kılan, böylece etkisini kırıp yok eden O’dur. Suları yaratan sonra da üzerlerine rüzgarları musallat eden, böylece onlar üzerinde dilediği şekilde tasarrufta bulunan O’dur. Ateşi yaratan sonra da suyu ona musallat edip etkisini kıran ve söndüren O’dur. Demiri yaratan sonra da ateşi ona musallat edip gücünü kıran ve erimesini sağlayan O’dur. Taşı yaratan sonra da demiri ona musallat edip kırılmasını ve dağılmasını sağlayan O’dur. Âdem’i ve so­yunu yaratan sonra da İblis ve soyunu onlara musallat eden O’dur. İblis’i ve soyunu yaratan sonra da melekleri onlara musallat edip her tarafta aranmala­rını ve kovalanmalarını sağlayan O’dur. Sıcaklığı-soğukluğu ve yazı-kışı ya­ratan sonra da birini ötekine musallat eden, böylece birbirlerinin etkilerini giderip birbirlerini yok etmesini sağlayan O’dur. Gece ve gündüzü yaratan sonra da onları birbirine musallat eden O’dur. Aynı şekilde her türden deniz ve kara hayvanlarını yaratan sonra da onları birbirine musallat eden O’dur. Özetle, her varlığın zıddı ve kendisini mağlup eden bir başka varlık vardır.[1] 

2- Allah, yer ve gök ehlini kendisine boyun eğdirmiştir. Gök ehlini kendi­sine hizmet etmekle, yer ehlini de kendisine ibadet ve itaat etmekle boyun eğdirmiştir. Zalim ve zorbaların belini kıran, isyankar ve haddi aşanların bo­yunlarını büken, dünyadaki emellerine kavuşmalarına mani olan Allah’tır. Çocuk sahibi olmak istediği halde olamayan, ihtiyarlamak istemediği halde ihtiyarlayan, güçlü ve üstün olmak istediği halde bir türlü zilletten kurtulama­yan, zengin olmak istediği halde fakirleşen kimselerin isteklerini Allah, bildiği bir hikmet gereği engellemektedir. Onların iradesi hiçbir zaman Allah’ın ira­desinin önüne geçemez ve yenemez. Allah’ın istek ve iradesi daima onların isteklerinin üstündedir. Bu durum Allah’ın mutlak Kâhir ve Gâlip, varlıkların da mağlup olduklarının bir göstergesidir.[2]

3- Bütün varlıklar, Allah’ın dilemesi ve hükmü altındadırlar. O’nun izzeti altında ezilmeyen, sonsuz gücüne boyun eğmeyen hiçbir şey yoktur. Varlıkla­rın dilek ve istekleri dahi O’nun dilemesi altındadır. Yüce Allah şöyle buyurur: “Allah dilemedikçe siz dileyemezsiniz.”[3]