﴿ اَلْحَافِظُ ﴾

HÂFIZ

Allah’ın bu ismi Kur’an-ı Kerîm’de şu şekillerde geçer: “Hiç şüphesiz, zikri (Kur’an’ı) biz indirdik biz; onun koruyucuları da gerçekten biziz.” [1], “Al­lah en hayırlı koruyucudur.” [2], “Allah (onları ve haklarını) nasıl koru­duysa…”[3]

el-Halîmî der ki: “Hâfız, kullarını din ve dünya işlerinde tehlikelerden koru­yan demektir”.

Ebû Hüreyre’den rivayet edilen bir hadis-i şerifte Hz. Peygamber şöyle bu­yurmaktadır: “Sizden biri yatağına girmek istediğinde, yatağını elbisesiyle silkeleyip kontrol etsin sonra da sağ tarafı üzerine yatsın ve şöyle desin: “Ey Rabb’im! Senin adınla yatağıma uzandım, yine senin adınla kalkarım. Ey Al­lah’ım! Eğer canımı alırsan ona merhamet et. Eğer tekrar gönderirsen, salih kulla­rını koruduğun gibi onu da koru.”[4]

Bu isim, koruyabilen ve koruma gücüne sahip olana işaret etmektedir. Koru­yabilmek; ilim, hayat ve diğer şartlara sahip olmayı gerektirir. Bu isim, olumlu ve olumsuz olabilecek şeyleri korumak, varlıklar arasında istemediği ve hoşlanmadığı şeylerin olmasına mani olmakla ilgilidir. Yüce Allah şöyle buyur­maktadır: “Hayır; o (Kitap), şerefli-üstün olan bir Kur’an’dır; Levh-i Mah­fuz’dadır.” [5] Âyette geçen Levh-i mahfuz, korunmuş levha demektedir. Bu levha, her türlü yanlışlıklardan, unutkanlıklardan ve değişikliklerden ko­run­muştur.

“Üzerinde gözetleyici-koruyucu bulunmayan hiçbir nefis (kimse) yok­tur.”[6]

Bu isim, zata ve fiillere sıfat olarak kullanılır. Zata sıfat olarak kullanıldı­ğında, bilgi anlamına gelir. Çünkü Allah, bilgisi ile bütün bilgileri korumakta­dır. Hiçbir şey O’nda kaybolmaz. Falan Kur’an’ı hıfzetti / ezberledi denildi­ğinde Kur’an’ın o kişinin kalbinde / aklında hazır bulunduğu anlaşılır. Bu tür hıfzın koruma zıttı unutkanlıktır. Kur’an bu anlama şöyle işaret etmektedir: “Se­nin Rabb’in kesinlikle unutkan değildir.” [7], “Bunun bilgisi Rabb’imin ka­tında bir kitaptadır. Benim Rabb’im şaşırmaz ve unutmaz.” [8]

Hâfız ismi, fiillere sıfat olarak kullanıldığında ise, varlıkları koruma an­la­mına gelir. Bu anlamın zıddı ise ihmal etmek, dikkat etmemektir. Şu âyette bu anlama işaret edilmektedir: “Allah en hayırlı koruyucudur.” [9]

Allah’ın söz, fiil ve melekleri ile koruması, herkesi kapsar. Yüce Allah şöyle buyurur: “De ki: “Gece ve gündüz sizi Rahmân (olan Allah)’tan kim koruya­bilir?” [10]

“(Allah) size koruyucular gönderiyor.” [11] Yani Allah, sizi tehlikelerden ko­ru­yan melekler göndermektedir.[12]