İbn Kayyim’in Allah’ın Hayâ Sıfatını Kabul Etmeyenlere Cevabı
Bu kimselere göre hayâ, nefisten kaynaklanan bir durumdur. Bu yüzden Yüce Allah’ın böyle bir sıfatla nitelendirilmesi caiz değildir.
Hayâ sahibindeki kemâl sıfatları arttıkça sevinci, sevgisi, hoşnutluğu, öfkesi ve kızgınlığı da artar. Bu yüzden Hz. Peygamber öfkelendiğinde öfkesi için ayağa kalkmazdı. Anlatıldığına göre; Hz. Musa öfkelendiğinde başındaki sargısı tutuşurdu. Oysa O, israiloğulları arasında en fazla hayâ sahibi olandı. Bu şiddetli hayâsı nedeniyle asla kimsenin yanında yıkanmazdı.
Bu bir kemâl (olgunluk) sıfatı ise, bunun, herkesten daha çok kemâl sıfatına layık olan varlıkta (Allah) bulunmaması düşünülemez. Bu sıfat, nefisten kaynaklanıyor gerekçesiyle yok sayılamaz. Bu iddia, meseleyi anlamamaktır, sabit ve doğru anlamları çirkin ve nefret edilen isimlerle adlandırmaktır. Allah’ın bu sıfatını inkar edenler, bunu hep yaparlar. Bu, onların bilinen bir özelliği ve karakteridir. Bu durum bilindikten sonra, Allah’ın bu sıfatını kabul etmeyenler, Allah’ın hak ettiği bir hakkı teslim etmeyenlerdir. Oysa Allah o hakla peygamberler göndermiş ve kitaplar indirmiştir. Dininin aslı ve ibadetlerin amacı budur.[1]