﴿ اَلْعَلِيُّ ﴾
el-ALİYY
“el-Aliyy”:[1] Her türlü kusur, kötülük ve noksanlıktan uzak olan demektir.
O’nun üstünde hiçbir şeyin olmaması, hatta her şeyin üstünde olması; O’nun kemalindendir.[2]
* * *
[1] “el-Aliyy” ismi, “yücelik” anlamına gelen “uluvv” kökünden ism-i fâildir. Uluvv ise, üst ve yukarı anlamındadır. “el-Aliyy”, Allah’ın vasfı olarak; “yaratıkları üzerinde, kudretiyle yücelik sahibi olan” anlamındadır.
Kısacası; yüce Allah mutlak yücedir. Bu yücelik, bir başkasına nispetle değildir. Bu yücelik, zorunludur. Allah’tan başka mutlak bir yücenin bulunması imkan haricindedir. (ç)
[2]
Şifâu’l-alîl, s.
Yüce
Allah bu konuda şöyle buyurmaktadır:
“O Aliyy (=çok
yüce)dir, Azîm (=çok büyük)tür”
(Bakara:
İyâs b.
Seleme ibnu’l-Ekva’ el-Eslemî, babasından naklen der ki: Resulullah
(s.a.v)’in duaya başlarken şöyle dediğini işittim: “Allahım! seni her çeşit
noksan sıfatlardan takdis ederim. Rabbim; en yücedir, ‘Aliyy’ (=çok yüce) ve
çokça karşılıksız ihsanda bulunandır.” İmam Ahmed, “Müsned” (
Halîmî, “el-Aliyy” kelimesinin anlamı hakkında der ki: “Allah, celal yüceliklere sahip O’nun üstünde hiçbir kimse yoktur. Ayrıca O’nunla birlikte, kendisi ile o kimse arasında ortak bir yüceliğe sahip bir kimse de yoktur. Çünkü Allah, mutlak manada Aliyy (=çok yüce)’dir.
“er-Refî’ “
الرَّفِيعُ
ismi de, bu manadadır. Çünkü yüce Allah kendisi ile ilgili olarak,
رَفِيعُ الدَّرَجَاتِ
“Dereceleri yükselten (=Refî’)”
(Mü’min: