IRKÇILIK

Bazı ırkların diğerlerinden üstün olduğunu savunan görüş ve bu ırklara mensup olanlara diğer ırklardaki insanlardan çok ve üstün haklar tanınmasını isteyen siyasal akım. Irkçılık XIX. yüzyılda Fransız Joseph-Arthur de Gobineau ve İngiliz Houston Stewart Chamberlain tarafından bilimsel bir teori haline getirilmeğe çalışıldı. Gobineau "îman Irklarının Eşit-sizliği Üzerine Deneme" adlı eserinde insan ırkları arasında doğuştan bir takım farklılıkların bulunduğunu, beyaz ırkın üstünlüğünü, beyazlar içinde Ârî,ırkiû,en yüksek medeniyet seviyesine eriştiğini sa-> vundu. Aslında, XIX. yüzyılda bilimsel bir teori haline gelmeğe çalışan ırkçılık düşüncesi, Danvin'in fikirlerinden .etkilenmiştir. İnsanoğlunun tarihî süreç içinde çeşitli merhalelere ulaştığını ve Avrupalı insanı temsil eden beyaz ırkın en üstün medeniyet seviyesine vardığını savunan SosyalDanvincÜik, ırkçılık düşüncesine temel teşkil etmiştir. XIX. yüzyılın sonlarına doğru ırkçılık düşüncesi Almanya' da ilgi görmüş ve Pan-germanizmin kuvvetlenmesi ve uygulanmasında önemli rol oynamıştır. Daha sonra Slavlar tarafından benimsenmiş olan ırkçılık, Panslavizmin gelişmesine hizmet etmiş ve Rus emperyalizminde kullanılmıştır. Hİtler AI m ariyası'nda ırkçılık devletin temel politikası olmuş ve bir yandan

Yahudi düşmanlığı, diğer yandan saf ırk nist politika bazen katliamlara kadar var-yetiştirme gayretleri şiddetle savunulmuş- mış ve mülteci kamplarında yüzlerce Filis-tur. Cermen ırkının saflığını ve temizliği- tmli katledilmiştir. Özellikle 1987 Aralık ni sağlamak için Almanların Yahudilerle ayında İsrail'in işgal altında tuttuğu Filis-evlenmeleri yasaklanmıştır. Mussolİni tin topraklannda başlayan ayaklanmaya İtalyasi'nda da ırkçılık, revaç bulmuştur. (İntifada) karşı İsrail'in izlediği, sopalı, Amerika Birleşik Devletleri'nde zenciler- coplu, silahlı ve insanlık dışı politika, ırkçı-le beyazlar arasında, ırkçılık düşüncesin- lığın değişik bir biçimini oluşturmuştur, den kaynaklanan çeşitli ayırımlar yakın za- 10 Kasım 1975' de Birleşmiş Milletler Ge-mana kadar yürürlükte kalmıştır. Bu ülke- nel Kurulunda "siyonİzm* in bir çeşit ırkçı-de önceleri yerlilere yönelen ırkçılık daha lık ve ırk ayırımı olduğunu" kabul eden sonra zencilere yönelmiş ve katliam dere- 3379 sayılı karar 35'e karşı 72 devletin cesine vardırılmıştır. Sömürgeci Batı Av- olumlu oylarıyla kabul edilerek İsrail'in rupa ülkeleri sömürgeleştirdikleri Güney uyguladığı siyonizm politikasının ırkçılık Asya, Afrika ve Amerika ülkelerinde sö- ve ırk ayırımı olduğu, ırkçılığın siyoniz-mürgecilik politikalarını ve yönetimlerini min temel ilkesini oluşturduğu uluslarara-meşrulaştırmak için ırkçı görüşlerden ya- sı en önemli kuruluş tarafından onaylan-rarlanma yoluna gitmişlerdir. Afrika'da mış oldu. Bu kararla ırkçılığın sadece si-siyah derili insanları, Özellikle doğrudan yah derili insanlara karşı beyaz insanların sömürge yönetimi uygulayan Fransa, Bel- yönettikleri bir ayırımcı politika olmadı-çika, İspanya ve Portekiz gibi ülkeler, sa- ğj, herhangibirbeyazinsangrubununbaş-dece en geri ve en ağır işlerde çalıştırılıp ka bîr beyazlar grubuna karşı da izleyebil-beyaz derili Avrupalı sömürgecilerin hiz- diği bir politika ve düşünce olduğu kabul metine koştular. Siyah derili insan, beyaz edilmiştir. Bu ülkelerde ırk ayırımı polit-insanın hizmetçisi haline getirildi. İddi- kası devam ediyorsa da, dünyada giderek aya göre Beyaz Avrupalı sömürgeleştirdi- ırkçılık düşüncesinin terkedildiği ve ırk ği ülkelerdeki insanlara medeniyet götü- ayırımının kınandığı gözlenmektedir. Gerüyor, onları medenileştiriyordu. rek uluslararası sözleşmelerde, gerekse

Günümüzde resmen ırkçılık politikası ulusal yasalarda ırk ayırımı ve ırkçılık dü-

Güney Afrika Cumhuriyetinde uygulan- şüncesini yasaklayan hükümler getiril-

makta olup bu ülkedeki siyahlardan olu- mektedir. Uluslararası alanda Birleşmiş

şan çoğunluk, beyaz azınlık tarafından yo- Milletler Yasası, UNESCO'nun çalışma-

netilmektedir. Siyahlarla beyazların çalış- lan, İnsan Haklan Evrensel Beyanname-

ma, eğlenme, dinlenme yerleri, seyahat si, Avrupa İnsan Haklan sözleşmesi ve

araçlan, eğitim kurumları birbirinden ay- Irk Ayırımının Bütün Biçimlerinin Orta-

rdmıştır. Yönetimde siyahların hakları iyi- dan Kaldırılmasına ilişkin uluslararası

ce sınırlıdır. Ortadoğu'da II. Dünya sava- sözleşme (1965) ırkçılığı ve ırk ayırımını

şı'ndan sonra ABD ve Avrupa devletleri- yasaklayan hükümler getirmiştir. Ahlakî

nin yardım ve gayretleri ile kurulan İsrail bakımdan bütün dünyada insanların eşitli-

Devleti, bölgenin yerli halkı olan Filistinli- ği, ırk, dil, din, cinsiyet ayırımının yapıl-

lere ve komşularına karşı ırkçı bir politika maması şeklinde düşünce gelişirken, ulu-

izlemektedir. İsrail'in izlediği ırkçı siyö- sal alanda ırkçılığa karşı hükümler anaya-198

salara girmiştir.

İslamiyetin ırk ayırımını ve ırkçılık düşüncesini yasaklamış olması, "Arap'in Acem'e, Acem'in de Arap'a üstün olmadığını" savunması, bireysel üstünlüğü" tak-va"ya dayandırmış bulunması, müslüman toplumlarda ırkçılığın gelişmesine engel olmuştur. Bazı dönemlerde aşın milliyetçi düşüncelerin gelişmesinin ırkçılığa benzer görüşlerin yayılmasında etkili olduğu

gözlenmiştir.

Davut DURSUN

Bk. Faşizm; Nazizm; Irk; Milliyetçilik