UBAB	Her nesnenin muazzamı, her şeyin büyüğü. * Cemaat, topluluk. * Taşkın sel suyu. * Pek taşkın, coşkun.
UBAR	f. Ağlama, inilti.
UBEYD	Küçük kul, kulcuk.
UBEYDE BİN CERRAH (R.A.)	Aşere-i Mübeşşere'den olup, asıl ismi Amir bin Abdullah'tır. Her din muharebesinde bulunup çok büyük şecaat ve metanet göstermiştir. Adaleti ile de meşhurdu. Şam'ın fethinde kendisi kumandandı. Hicri 18 senesinde 58 yaşında iken taundan vefat etmiştir.
UBR	Çok. * Sedir ağacından su kenarlarında biten ağaç.
UBS	Huzursuzluktan yüz burkulmak. Yüz ekşime, surat asma.
UBSUR	Seri. Çok yürüyen deve.
UBUD	(Ebed. C.) Ebedler, sonsuzluklar.
UBUDET	Kulluk. (Aslında zillete derler.)
UBUDİYYET	Bendelik, kulluk, kölelik. Kul olduğunu bilip Allah'a itaat etmek. Allah'a teslim olup, Kur'an ve Peygamber (A.S.M.) vasıtası ile verilen emirleri aynen icra ve tatbike çalışmak.(İnsanlar kendileri için değil, Allah'a ubudiyet için yaratılmışlardır.)(Ubudiyet, emr-i İlâhîye ve rıza-i İlâhîye bakar. Ubudiyetin dâîsi, emr-i İlâhî ve neticesi rıza-i Hak'tır. Semeratı ve fevaidi, uhreviyedir. Fakat ille-i gaiye olmamak, hem kasden istenilmemek şartıyla, dünyaya ait faideler ve kendi kendine terettüb eden ve istenilmeyerek verilen semereler, ubudiyete münafi olmaz. Belki zaifler için müşevvik ve müreccih hükmüne geçerler. Eğer o dünyaya ait faideler ve menfaatler, o ubudiyete, o virde veya o zikre illet veya illetin bir cüz'ü olsa, o ubudiyeti kısmen ibtal eder. Belki o hasiyetli virdi akim bırakır, netice vermez. İşte bu sırrı anlamıyanlar, mesela yüz hasiyeti ve faidesi bulunan Evrad-ı Kudsiye-i Şah-ı Nakşibendî'yi veya bin hasiyeti bulunan Cevşen-ül Kebir'i o faidelerin bazılarını maksud-u bizzat niyet ederek okuyorlar. O faideleri göremiyorlar ve göremiyecekler ve görmeye de hakları yoktur. Çünki o faideler, o evradların illeti olamaz ve ondan onlar kasden ve bizzat istenilmeyecek. Çünkü onlar fazlî bir surette, o halis virde talebsiz terettüb eder. Onları niyet etse, ihlası bir derece bozulur. Belki ubudiyetten çıkar ve kıymetten düşer.Yalnız bu kadar var ki; böyle hasiyetli evradı okumak için, zaif insanlar bir müşevvik ve müreccihe muhtaçtırlar. O faideleri düşünüp, şevke gelip, evradı sırf rıza-yı İlahî için, âhiret için okusa zarar vermez. Hem de makbuldür. Bu hikmet anlaşılmadığından; çoklar, aktabdan ve selef-i salihînden mervî olan faideleri görmediklerinden şübheye düşer, hattâ inkar da eder. L.) (Bak: Rububiyet)
UBUR	Geçmek. Atlamak. * Zorlamak. * Suyun öte kıyısına geçmek.
UBUS	Çatık yüzlü. Abus. * Utanmaz kimse.
UBUSET	Yüz ekşiliği. Çehre çatıklığı. Somurtkanlık.
U'BÜD	İbadet et (meâlinde emir.)
UBYE	Büyüklenmek, kibirlenmek.
UCAB	(Uccâb) Çok şaşılacak fazla gülünç olan şey.
UCACET	(C.: İcâc) Dişi deve sürüsü. * Toz. * Yüce avazlı, yüksek sesli.
UCALE	Misafirlerin yolda yemek için götürdükleri azık. * Çiftçilerin azık diye evvelce koyup getirdikleri buğday ve arpa.
UCAM	Çekirdek.
UCARİM	Kuvvetli adam.
UCAVE	Tırnağa bitişik olan sinir.
UCB	(Ucub) Kibir, gurur. Kendini beğenmişlik. Ameline, yaptıkları işe güvenmek. * Varlığı nâdir olan şeyi görünce istiğrab etmek hâli. * Yabancı kadın taifesiyle beraber oturmak ve konuşmaktan pek hoşlanan.(Arkadaş! Ye'se düşen adam, azabdan kurtulmak için istinad edecek bir noktayı aramaya başlar. Bakar ki, bir miktar hasenât ve kemâlâtı var, hemen o kemâlâtına bel bağlar. Güvenerek der ki: "Bu kemalât beni kurtarır, yeter" diye bir derece rahat eder. Halbuki a'mâle güvenmek ucubdur. İnsanı dalâlete atar. Çünkü insanın yaptığı kemalât ve iyiliklerde hakkı yoktur; mülkü değildir, onlara güvenemez. Hem insanın vücudu ve cesedi bile onun değildir. Çünkü, kendisinin eser-i san'atı değildir. O vücudu yolda bulmuş, lekita olarak temellük de etmiş değildir. Kıymeti olmayan şeylerden olduğu için yere atılmış da insan almış değildir. Ancak, o vücut havi olduğu garip san'at, acip nakışların şehadetiyle, bir Sani-i Hâkim'in dest-i kudretinden çıkmış kıymettar bir hane olup, insan o hanede emâneten oturur. O vücudda yapılan binlerce tasarrufattan ancak bir tane insana aittir. M.N.)
UCB-ÜZ ZENEB	(Bak: Acb-üz-zeneb)
UCBE	Acaib ve şaşılacak şey.
UCCAB	(C.: Eâcib) Şaşırıp taaccüp edecek nesne.
UCCET	Kaygana aşı.
UCD	Atın kuvvetli olması.
UCFET	Kuru üzüm çekirdeği.
UCLE	Acele ile ve çabuk yapılan iş.
UCM	Araptan gayrisi. Arap milletinden olmayanlar. * (Acmâ. C.) Dilinde tutukluk olanlar.
UCME	Dil tutukluğu. Tutuk tutuk kekeliyerek konuşma. * Acemlik.
UCRE	(C.: Ucer) Ağaç boğumu. * Düğme. * Bedenin tomur kabaran yeri. * Ayıp.
UCRUF	(C.: Acârif) Uzun ayaklı karınca.
U'CUBE	Taaccüb olunacak şey. Ucube. Pek acib ve garib olan. * Hayret edilecek derecede olan isti'dad.
U'CUBE-İ HİLKAT	Yaratılıştan insanlara hayret verici olan. Şaşılacak, hayrete düşülecek hilkat garibesi.
UÇBEYİ	Hudutlardaki sancakbeyleri hakkında kullanılan bir tâbir idi. Orta çağlarda Türk Devletinin uçbeyleri yarı müstakil idiler. Bağlı bulundukları devletler zayıfladıkça istiklâl dereceleri artar, neticede müstakil devlet olarak ortaya çıkanlar olurdu. Akkoyunlular, Karakoyunlular ve nihayet Osmanlılar bu şekilde müstakil bir devlet olarak meydana gelmişlerdir. (O.T.D.S.)
UD	Meşhur bir sazın adı. * Bir hoş kokulu buhur. * Ağaç parçası. * Budak.
UDAL	Katı, şiddetli. * Pek zor. * Ağır hastalık.
UDAT	Düşman.
UDDET	Gelecek zamanın hâdiseleri için, darlığa düşmemek için mal ve silâh gibi şeylerde hazırlık. Mühim levâzımat. * İstidad. * Gençlerin yüzlerinde çıkan sivilce.
UDHİY	Deve kuşu yumurtası.
UDHİYE	Cenab-ı Hakk'ın rızası için kurban niyetiyle kesilen hayvan.
UDHUKE	Gülünç şeyler. Komedi.
UDHUKEPERDÂZ	f. Güldürücü, komik.
UDİ	İnce taştan kapak.
UDİKA	Demir çengel.
UD'İYYE	(C.: Eda'i) Mesel, hikâyat. * Bilmece, yanıltmaç.
UDLET	(C.: Uzul) Zahmet, meşakkat. * şiddet.
UDLUL	Doğru yoldan sapma. İslâmiyetten ayrılma, sapıtma.
UDM	Ekmek katığı.
UDME	Buğday renklilik. * Beyazı çok olan deve.
UDMUS	Karanlık.
UDRE(T)	Yel inip hayası büyümek.
UDRİC	Sarı kaftan. * Hızlı ve çok yürüyen at.
UDTUMME	Kişinin aslı.
UDUBE	Keskinlik.
UDUL	Yoldan çıkma, dönme, sapma. * Vazgeçme. * (Âdil. C.) Âdiller, âdil olanlar.
UDVA'	Kuru, sert yer. * Üzerine oturulduğunda rahat olmayan yer. * Evin uzak olması.
UDVAN	Düşmanlık, haksızlık, zulüm.
UFAFE	Memede kalan süt artığı.
UFAT	Haramdan nefsini koruyanlar.
UFAVE	Çorbanın sonu.
UFAZE	Pamuk kozası. * Yüksek yer.
UFFARE	Her nesnenin evveli. * Katılık. * Şiddet.
UFFE	Bir deniz hayvanı. * Davarın emziğinde kalan süt bakiyesi.
UFK	Kıyı, kenar. * Rüzgârın estiği cihetler. * Ufuk. Gökle yerin birleşmiş gibi göründüğü yer. Görüşümüzün nihayetindeki yerler. * Mc: Görüş ve düşünüş derecesi.
UFKA	İnce deri. * Sünnet edilen deri.
UFKÎ	Ufka ait. Ufka dair ve müteallik. * Yatık düzlük. Yatay.
UFRE	Başın ortasında olan saç.
UFUC	(C.: Afâc) Vurmak. * Göden bağırsağı denilen bağırsak.
UFUL	Gurub, batış. Gözden kayboluş. Görünmez olmak. * Mc: Ölmek.
UFUNET	Çıban veya yaranın çürüyüp fena kokması. * İltihab. * Her hangi bir maddenin çürümesinden hasıl olan pis koku, çürük kokusu. * Sıkıntı veren manevî ağırlık.
UFURE	Üzerinde her ne varsa yenilip hiç bir şey kalmayan yer.
UFUSA	Kekrelik.
UGEYLİME	Küçük oğlan çocukları.
UGLUTA	(C.: Uglulât - Egalit) Bilmece, bulmaca, yanıltmaca.
UGNİYE	Şarkılar, ilâhiler. Teganni edilen sözler.
UGNİYYE	(C.: Egâni) Ahenk.
UGTUBE	Azar, tekdir.
UGVİYYE	Belâ. Zahmet. Musibet.
UHAH	Susuzluk. * Galiz, kaba, yoğun.
UHBUŞE	Türlü kabilelerden meydana gelen topluluk.
UHCİYYE	Bilmece, bulmaca, yanıltmaca.
UHCÜVVE	Bulmaca, yanıltmaca, bilmece.
UHDE	Bir işi üzerine alma. Söz verme. * Ahidnâme. Bir kimsenin üstünde olan iş veya şey. * Mes'uliyet hududu. * Ric'at ve taalluk dâiresi. * Becerme, yapma. * Mes'uliyet, sorumluluk.
UHDUD	(C.: Ahâdid) Çukur. * Uzun hat. * Yeryüzündeki uzun yarık ve çatlak. * Hendek. * Kamçı vurulmasından vücutta hâsıl olan yara ve iz.
UHDUSE	Hayret edilecek derecede uydurma haber. * Haber verilen nesne.
UHFUK	(C.: Ehâfik) Yer yarığı.
UHKUK	Yarık, hendek.
UHNE	(C.: Ühan) Kin tutmak.
UHRA	Sâir, diğer, başka. Ahir, gayr, son, sonra.
UHRE	Bir şeyin sonu.
UHREVÎ	Âhirete dair, âhiretle alâkalı. Öteki dünyaya ait.
UHRUN	f. Doğurmayan, kısır kadın veya hayvan.
UHT	(C.: Ahavât) Kızkardeş.
UHTEYN	İki kızkardeş.
UHUD	(Ahd. C.) Ahidler, yeminler, peymanlar, anlaşmalar, sözleşmeler.
UHUD-İ ATİKA	Eski anlaşmalar.
UHUD-U MER'İYE	Yürürlükteki anlaşmalar.
UHUD MUHAREBESİ	Uhud, Medine-i Münevvere'nin bir mil kuzeyinde kırmızı bir dağ olup, Hz. Peygamberimizin (A.S.M.) ashâbıyla Kureyşliler arasında vuku bulmuş olan Uhud Gazasıyla meşhurdur.Uhud gazası, hicretten 2 sene 6 ay 7 gün sonra olmuştur. Bunun zahirî sebebi: Daha evvel yapılmış olan Bedir Gazasında Kureyşliler mağlub olduklarından, Kureyşlilerden Bedir Gazasında akrabaları öldürülmüş olan bazı kişiler Ebu Süfyan'a giderek harp teklifinde bulunmuşlardı. Ebu Süfyan, kendi kumandası altında Kureyş müşriklerinden ve Kenane ve Tehâme'den üçbin ikiyüz kişi kadar alarak karısı Hind ve diğer bazı kadınlarla birlikte Medine'ye doğru hareket edip Uhud Dağı'na gelmişlerdi. Hz. Resulullah (A.S.M.) Efendimiz, bunların önüne çıkmak fikrinde bulunmayıp, şehre girdiklerinde müdafaa yapmayı teklif etmişse de, bazı ashabın ısrarı üzerine muharebeye çıkmağa karar vermişlerdi. Hz. Peygamber (A.S.M.) sahabeden 700 kişiyle küffâra karşı çıktı. Muharebede müslümanlar bazan galip, bazan mağlub olarak Peygamberimizin amcası. Hz. Hamza ile birlikte 70 sahabe şehid olmuştu. Hatta Peygamberimizin de dişi kırılmış, yüzü ve dudağı yaralanmıştı.(Mühim bir sual: Fahr-ül-Âlemîn ve Habib-i Rabb-ül-Âlemîn Hazret-i Resul-ü Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın Sahabelerinin, müşrikîne karşı Uhud'un nihayetinde ve Huneyn'in bidayetinde mağlubiyetinin hikmeti nedir?Elcevab: Müşrikler içinde o zamanda saff-ı Sahabede bulunan ekâbir-i Sahabeye istikbalde mukabil gelecek Hazret-i Halid gibi çok zatlar bulunduğundan, şanlı ve şerefli olan istikballeri nokta-i nazarında bütün bütün izzetlerini kırmamak için, hikmet-i İlahiyye, hasenat-ı istikbaliyelerinin bir mükâfat-ı muaccelesi olarak mazide onlara vermiş, bütün bütün izzetlerini kırmamış. Demek mazideki Sahabeler, müstakbeldeki Sahabelere karşı mağlup olmuşlar. Tâ o müstakbel Sahabeler, berk-i süyuf korkusuyla değil, belki bârika-i hakikat şevkiyle İslâmiyete girsin ve o şehâmet-i fıtriyeleri çok zillet çekmesin. L.) (Bak: Huneyn)
UHUVVET	Kardeşlik. Din kardeşliği. Samimi dostluk.
UHUVVET-İ EFKÂR	Fikir kardeşliği.
UHUVVETKÂR	f. Kardeş gibi davranan. Kardeş gibi muâmelede bulunan.
UHUVVETKÂRANE	f. Kardeşçesine, kardeş gibi olarak. Birlik, beraberlik ve karşılıklı sevgi ile.(Uhuvvetin sırrı: Şahsiyetini kardeşler içinde fâni edip, onların nefislerini kendi nefsine tercih etmek. L.)(Her ikinizin, Hâlikınız bir, Mâlikiniz bir, Mâbudunuz bir, Râzıkınız bir... Bir bir, bine kadar bir bir. Hem Peygamberiniz bir, Dininiz bir, Kıbleniz bir.. Bir bir yüze kadar bir bir. Sonra köyünüz bir, devletiniz bir, memleketiniz bir... Ona kadar bir bir. Bu kadar bir birler vahdet ve tevhidi, vifak ve ittifakı, muhabbet ve uhuvveti iktiza ettiği; ve kâinatı ve küreleri birbirine bağlıyacak mânevi zincirler bulundukları hâlde; şikak ve nifaka, kin ve adâvete sebebiyet veren örümcek ağı gibi ehemmiyetsiz ve sebatsız şeyleri tercih edip mü'mine karşı hakiki adâvet etmek ve kin bağlamak; ne kadar o rabıta-i vahdete bir hürmetsizlik ve o esbab-ı muhabbete karşı bir istihfaf ve o münâsebât-ı uhuvvete karşı ne derece bir zulüm ve i'tisaf olduğunu; kalbin ölmemiş ise aklın sönmemiş ise anlarsın! M.)
UHUZ	Göz ağrısı.
UHZ	Sihir, efsun.
UKAB	Duman, toz.
UKAB	(C.: Ukbân-Ekub) Tavşancıl kuşu.
UKABEYN	İşkence veya asmak için dikilen iki tane dar ağacı. * Kovayı muhafaza etmek için kuyu içinde olan yumru taş. * Kuyu duvarı arasına koyulan saksı parçası. * Havuz içinde akan suyun yolu. * Büyük ilim.
UKAD	(Ukde. C.) Düğümler, bezler, şişlikler. Boyun, koltuk altı ve kasıkta bulunan guddeler.
UKAD-I HAYATİYE	Can alıcı noktalar, hayat düğümleri. Bir şeyi meydana getiren aslî rükünler.
UKALA	(Âkıl. C.) Akıllılar. * Halk dilinde: Akıllılık iddia edenler.
UKAM	Çok sert. Pek şiddetli.
UKAMA'	(Akîm. C.) Kısırlar. Zürriyeti olmayanlar.
UKAMİS	Çok.
UKAR	şarap. * Lüks mobilya.
UKAS	Bir cins ot. * "Kesmek" mânâsına mastardır.
UKAYKAN	Karınca.
UKAZ	Mekke-i Mükerreme yakınındaki bir pazar adı.
UKBA	Âhiret, öbür dünya, bâki olan âlem. * Ceza.
UKBA-İ FERDA	f. Gelecek olan âhiret. Yarınki devir.
UKBE	Nöbet. * Çorba bakiyyesi.
UKBE BİN AMİR BİN KAYS EL-CÜHENÎ (R.A.)	Ashab-ı Kiramın mümtaz fakihlerinden ve Kur'an-ı Kerim'i ezberleyip yazanlardandır. 55 Hadis-i Şerif rivayet etmiştir. Mısır Valiliğinde bulunmuş ve orada Hicri 58 tarihinde vefat etmiştir.
UKD	Düğüm. * Yoğun. * Gazap, hiddet. * Sâkin olmak.
UKDE	Düğüm, bağ. * Karışık ve müşkil iş. Zorluk, zor iş. Vâlilik ve halifelik için akdolunan biat. * Ağaçlık yer. * Pelteklik, kekemelik. * Arzu edip de ulaşamadığından dolayı içe dert olan şey.
UKDE-İ HAYAT	f. Hayat düğümü. (Çekirdek gibi)
UKDE-İ LİSAN	f. Kekelemek.
UKDEGİR	f. Müşkil, zor. * Şüpheli. * Düğümlü.
UKDEGÜŞA	f. Müşkilleri yenen.
UKDEVÎ	Düğüm biçiminde olan. Ukde ile alâkalı.
UKHUVAN	Papatya.
UKIYYE	(Bak: Okiyye)
UKKAŞE BİN EL-MİHSAN EL-ESDÎ (R.A.)	Efâdıl-ı Sahabeden ve kahramanlardan olup hususan Bedir muharebesinde ve Hazret-i Ebu Bekir (R.A.) devrinde mürtedlerle olan muharebede yararlıklar göstermiştir. Peygamberimizin vefat tarihinde 44 yaşlarında idi.
UKKAZE	(C.: Akâkiz) Ucu demirli sopa.
UKKE	Tulum, deriden yapılan kap.
UKLE	Bağlamak. * Hile edip aldatmak.
UKLUM	Kuvvetli deve.
UKM	Kısırlık. * Verimsizlik.
UKNE	Taş oda veya kulübe, kümes.
UKNE	(C.: Uknâ-Akân-Uknât) Karın büklümü. (Şişmanlık ve semizlikten olur.)
UKNUM	(C.: Ekanim) Asıl.
UKR	Kısırlık. * Kısır olan kadının veya dişi hayvanın hali. * Mc: Netice alamama.
UKRE	Kısır. Doğurmayan kadın veya hayvan.
UKRUBAN	Akrebin erkeği.
UKSUME	(C.: Ekasim) Nasib, kısmet. Hisse, pay.
UKTUA	Alâkayı kesmek gayesiyle gönderilen şey. İlgiyi kesmek üzere verilen şey.
UKUB	Her nesnenin sonu.
UKUB	Toz. * Çömlek kaynaması. * Kalabalık.
UKUBAT	(Ukubet. C.) Cezalar. İşkenceler, eziyetler. * Kısas ve şahsî cezalar.
UKUBET	(C.: Ukubât) İşkence, azab, eziyet. * Ceza.
UKUD	(Akid. C.) Akidler. Şartlar, bağlar. İki tarafça kabul edilen şeyler.
UKUD SURESİ	Kur'an-ı Kerim'in beşinci suresi olan Mâide Suresinin diğer bir ismi.
UKUK	Anaya babaya itaatsizlik ve hürmetsizlik etmek. Zorbalık, tanımamak, âsi olmak.
UKUL	(Akıl. C.) Akıllar.
UKUL-U AŞERE	(Bak: Akl-ı evvel)
UKUNNE	(C.: Ukun) Taştan yapılmış nesne.
UKUS	(Aks. C.) Akisler, yankılar, çarpmalar.
UKUSA	Berklik, muhkemlik, sağlamlık, sertlik.
UKVE	Kuyruk dibi.
ULA	Birinci, ilk, evvel. * Eskiden vezirlikten sonra gelen sivil rütbe.
ULA	Şanlı, şerefli kimse.
ULALE	Süt bakiyyesi. * Her nesnenin bakiyyesi, artığı.
ULASE	Yağ. Birbirine karışmış olan iki şey.
ULAT	Demir örs. * Üstünde keş kurutulan taş.
ULBARİ	Bir ot cinsi.
ULBE	(C.: Uleb-İlâb) Fıçı. * Büyük kutu. * Sandık.
ULCUM	(C: Alâcim) Erkek kurbağa. * Dağ keçisinin erkeği. * Deve kuşu. * Sağlam ve dayanıklı deve. * Çok su. * Gece karanlığı.
ULEB	(Ulbe. C.) Fıçılar. * Büyük kutular. * Sandıklar.
ULEBİT	Yoğun ve büyük nesne. * Koyun sürüsü.
ULEMA	(Âlim. C.) Âlimler. Osmanlı devrinde yüksek ilim ve fıkıh âlimleri. İlmiye mensubları.
ULEMA-İ ÂMİLÎN	İlmine ve bilgisine göre amel eden, ilmini tatbik eden âlimler.
ULEMA-İ BÂTIN	Şeriatın, zâhir ve hükümlerinden daha çok, mânâ ve esrarını bilen âlimler.(Ulema-i zâhir ve bâtının Tâbiîn zamanında en büyük reisi ve İmam-ı Ali'nin mühim ve sadık bir şakirdi olan Hasan-ı Basri... M.)
ULEMA-İ İLM-İ HURUF	Kur'anın bir harfinden, bir sahife kadar esrar bulduklarını söyleyen ve dâvalarını, o fennin ehline isbat edenler.
ULEMA-İ RÂSİHÎN	Hak ve hakikat ilminde meleke kazanmış âlimler.
ULEMA-İ RÜSUM	Resmî, merasim âlimleri. Kendileri resmen âlim bilinen fakat hakiki âlim olmayan kimseler. (Zâhirî ulema da denir.)
ULEMA-İ ZÂHİR	Kur'an-ı Kerimin zâhir mânâsına göre hakikatları değerlendiren âlimler. Şeriatın mâna ve esrarından daha çok, zâhirini ve hükümlerini bilen âlimler.
ULEMA-ÜS SÛ'	Kötü âlimler. Dünya için âhiretini unutan âlimler. Dünyayı dine tercih eden âlimler. Menfaat için hakikatı örten âlimler.
ULGUZE	Bilmece, bulmaca, yanıltmaca.
ULİ	Sâhib. Ehil.
ULK	şarap.
ULKA	Kahvaltı. * Az nesne. * Küçük çocuklara yapılan elbise.
ULKUM	(C.: Alâkım) Çok karanlık gece. * Pek sağlam deve.
ULLAME	Kına.
ULLEF	Muz.
ULLİYYE	(İlliyye) Yüksek tabaka. En yüksek. En şerefli. * Çardak.
ULTA	Gerdanlık. * Kadınların süs olarak yüzlerine çektikleri siyah çizgi.
ULUF	(Elf. C.) Binler, bin sayıları. * Ülfet ve ünsiyete ziyade meyyal ve alışkan olan.
ULUFE	Yeniçerilere ve sipahilere dağıtılan maaş. * Bir nevi hayvan yemi.
ULUFE-HÂR	(C.: Ulufehârân) Ulufesi olan, ulufeci.
ULUHİYET	İlâhlık. * Allah'ın kâinattaki tasarruf ve hâkimiyeti ile herşeyi kendisine ibadet ve itaat ettirmesi.
ULUHİYET-İ MUTLAKA	Kayıt altında olmayan, mutlak uluhiyet. Ancak bir tek İlâhın mâbud oluşu.(Evet, nev'-i beşerin her taifesi birer nevi ibadetle fıtrî gibi meşgul olması ve sair zihayatın belki cemâdâtın dahi fıtrî hizmetleri birer nevi ibadet hükmünde bulunması ve kâinatta maddî ve manevî bütün nimetlerin ve ihsanların herbiri bir Ma'budiyet tarafından hamd ve ibadeti yaptıran perestişe ve şükre birer vesile olmaları ve vahiy ve ilhamlar gibi bütün tereşşuhât-ı gaybiye ve tezahürat-ı maneviyenin, bir tek İlâhın ma'budiyetini ilân etmeleri; elbette ve bedahetle bir uluhiyyet-i mutlakanın tahakkukunu ve hüküm-ferma olduğunu isbat ederler. Ş.)
ULUHİYET-İ SÂRİYE VE HAYAT-I SÂRİYE	Vahdet-ül vücud ehlince kullanılan tasavvufî tabirler olup; İlâhî sıfatların ve hayatiyetin eşyaya sirayet etmesi, yani tecelli etmesi mânasında olan bu tabirlerden, ehil olmayanlar; Allah'ın tecessümünü veya eşyaya hulûl'ünü veya eşya ile ittihad ve ittisal'ini zu'metmek gibi bâtıl vehimlere düştüler.Bu mes'eleye dair Mesnevi-i Nuriye'den nakledeceğimiz veciz bir paragraftan bu tabirler daha iyi anlaşılabilir:"Evet, delil içinde neticeyi görmek, âlemde sânii müşahede etmek, tarîk-ı istigrakkârane cihetiyle cedavil-i ekvanda cereyan-ı tecelliyat-ı İlâhiyeyi; ve melekutiyet-i eşyada sereyan-ı füyuzatı; ve meraya-yı mevcudatta tecelli-i esma ve sıfâtı yalnız zevken anlaşılır birer hakikat iken dîk-i elfaz sebebiyle, uluhiyet-i sariye ve hayat-ı sariye tabir ettiler.Ehl-i fikir, o hakaik-ı zevkiyeyi nazarın mekayisine sıkıştırdığından, çok evham-ı bâtılaya menşe' oldu."
UL'UL	Göğüs altında ve karın üzerinde dile benzer bir kemik. * Çekik kuşunun erkeği.
UL'UL	Yaramazlık. * Çağırmak. * Budak.
ULUM	(İlm. C.) İlimler, bilgiler.
ULUM-U ÂLİYE	(Âlet. den) Âlet ilimleri. (Gramer, sarf, nahiv, belâgat ve mantık gibi.)(Ulum-u medarisin tedennisine ve mecrayı tabiiden çevrilmesine bir sebeb-i mühim budur: Ulum-u âliye $ maksud-u bizzat sırasına geçtiğinden, ulum-u âliye $ mühmel kaldığı gibi, libas-ı mânâ hükmünde olan ibare-i Arabiyenin halli, ezhanı zaptederek, asıl maksud olan ilim ise tebeî kalmakla beraber ibareleri bir derece mebzul olan ve silsile-i tahsile resmen geçen kitaplar; evkat, efkârı kendine hasredip harice çıkmasına meydan vermemeleridir. R.N.)
ULUM-U ÂLİYE	Dinden bahseden ilimler. (Tefsir, kıraat, hadis, marifetullah, fıkıh, kelâm, ahlâk bilgileri gibi.)
ULUM-U BEDİHİYYÂT	Delil ve isbatına lüzum görülmeyip kolaylıkla bilinen ilimler. (Bak: Kaziye-i bedihiyye)
ULUM-U BEDİİYE	(Bak: İlm-i bedi')
ULUM-U HAFİYE	Gizli ilimler. Ancak veraset-i Nübüvvet muhakkiklerince veya bir kısım hakikatların esrarına vakıf âlimlerce bilinen ilimler.(İlm-i Cifrin mühim bir düsturu ve ulum-u hafiyyenin mühim bir anahtarı ve bir kısım esrar-ı gaybiyye-i Kur'aniyyenin mühim bir miftahı tevafuktur. M.)
ULUM-U KEVNİYE	Kâinatın ilmi. Yaratılışa dair olan ilimler.
ULUM-U MÜTEÂREFE	Herkesin bildiği ve tanınmış olan ilimler.
ULUM-U NAKLİYE	Hadis, tefsir, fıkıh gibi ve mukaddes kitaplardan nakil olunan ve rivâyet üzerine kurulmuş olan ilimler.
ULUM-U NAZARİYE	Yalnız görüş halinde kalmış, tatbikata konulmamış ilimler, teoriler.
ULUM-U SİYASİYE	Siyasî ilimler.
ULUM-U ŞETTÂ	Dağınık bilgiler, çeşit çeşit ilimler.
U'LUME	(C.: Eâlim) Alâmet, işaret, nişan.
ULÜ	Sahipler. Bir şeyin ehli olanlar.
ULÜ-L AZM	Kat'i azim sahibi, ciddiyet, sabır, sebat sahibi büyük zâtlar, hususan peygamberler (Aleyhimüsselâm). Başta Hz. Muhammed (A.S.M.), İsa, Musa, İbrahim, Nuh (A.S.).(Kur'an-ı Hakîm ehl-i şuura imamdır. Cin ve inse mürşiddir. Ehl-i kemale rehberdir. Ehl-i hakikata muallimdir. Öyle ise, beşerin muhaveratı ve üslubu tarzında olmak zaruri ve kat'idir. Çünkü, cin ve ins münacâtını ondan alıyor. Duâsını ondan öğreniyor. Mesailini onun lisaniyle zikrediyor. Edeb-i muaşeretini ondan taallüm ediyor ve hakeza. Herkes onu merci' yapıyor. Öyle ise eğer Hz. Musa'nın (A.S.) Tur-i Sina'da işittiği kelâmullah tarzında olsa idi; beşer bunu dinlemekte ve işitmekte tahammül edemezdi ve merci' edemezdi. Hz. Musa (A.S.) gibi bir ulü-l azm ancak birkaç kelâmı işitmeğe tahammül etmiştir. S.)
ULÜ-L EBSAR	Basiret sâhibleri.
ULÜ-L ELBAB	Akıl sâhibleri. Düşünebilenler. Akl-ı selim sahibleri.
ULÜ-L EMR	Müslümanları şeriat nâmına idare eden (Halife, kadı, İslâm reisi, pâdişah, sultan, reis-i cumhur, reis, müdür gibi) zâtlar.
ULÜ-N NÜHA	Akıllı kimseler.
ULÜF	(Ulûfe. C.) Yemler, ulufeler. * Yeniçeri maaşları.
ULÜVV	Büyüklük, yükseklik. * Bir şeyin yukarısına çıkma. * Şan, şeref ve kadr sahibi olma.
ULÜVV-Ü CENABLIK	Âlî cenablık. * Kerem ve cömertlik sâhibi ve faziletli olmak. Büyüklük.
ULÜVV-Ü HİMMET	Yüksek himmetlilik, gayret ve himmeti çok olmak. (Bak: Himmet)
ULÜVV-Ü ŞAN	Şânı şerefi büyük. Yüksek şeref.
ULVAN	Mektup ve yazı başlığı. * Övünme, tefahur.
ULVİ	(Ulviye) Yüksek, yüce. * Manevî ve göğe mensub.
ULVİYET	Ulvilik, yücelik, yükseklik, ululuk.
ULYA	(Müe.) Pek büyük, pek yüce, daha yüksek. Çok yüksek olan.
UMALE	Bir işçinin, işi karşılığında aldığı ücret.
UMDE	İnanılacak şey. * Prensip, temel fikir. * Dostluk. Güvenilecek yer veya kimse. * Kavim veya kabilenin muteber ve mu'temedi olan. Reis. Serasker.
UMK	Derinlik. Dibi derin. * Kuyu veya denizin derinliği.
UMKAN	Derinliğine.
UMMAL	(Âmil. C.) İdare âmirleri. Valiler. Tahsildarlar.
UMMAN	Büyük deniz. Okyanus. * Hindistan ile Arabistan arasındaki büyük deniz.
UMRA	Bir kimsenin mülkünü bir kimseye "Ömrüm oldukça veya senin ömrün oldukça sana i'tâ ettim, ölsen yine benim olsun" demesi.
UMRAN	İmar ile şenlendirilmiş olan. Bayındırlaşmak. Medenilik. Saâdet. Mutluluk.
UMRE	Ziyâret. Hac mevsimi dışında Kâbe'yi ve Mekke ve Medine'deki mukaddes yerleri ziyaret etmek. Ist: Kâbe-i Muazzama'yı tavaftan ve Safâ ile Merve denilen iki mukaddes mevki arasında sa'yetmekten ibarettir. Farz olan hacca Hacc-ı Ekber denildiği gibi, Umreye de Hacc-ı Asgar denilir. Cuma gününe tevafuk eden hacca da Hacc-ı Ekber denilir.
UMRE-İ NEBEVÎ	Hz. Muhammed (A.S.M.) Efendimizin, hac farz olmadan evvelki haccı.
UMUD	(Amud. C.) Direkler. Sütunlar. * Mc: Seyyidler. Askerî elçiler.
UMUHET	Yapılacak işte tereddüt gösterme, tutulacak yolda duraklama.
UMUM	Umumi olmak. Hep, bütün, cümle, herkes.
UM'UME	İnsan topluluğu.
UMUMEN	Bütün, hep.
UMUMET	Amcalık. Amca akrabalığı.
UMUMÎ	Herkesle alâkalı, herkese dâir.
UMUMİYET	Bir şeyin herkese âit olması. Umumilik.
UMUMİYETLE	Umumi olarak. Genel olarak.
UMUR	(Emir. C.) Emirler. İşler. Hususlar. Maddeler.(Mühim ve büyük bir umur-u hayriyenin çok muzır mânileri olur. Şeytanlar o hizmetin hâdimleriyle çok uğraşır. Bu mânilere ve bu şeytanlara karşı, ihlâs kuvvetine dayanmak gerektir. L.)
UMUR-U ASKERİYE	Askerlik işleri.
UMUR-U DÜNYEVİYYE	Dünya işleri. Dünyaya ait işler.
UMUR-U GAYBİYE	Gaybi olan ve hissiyâtımızla bilinmeyen işler. Geçmiş zamana yahut geleceğe dâir olan ve hazırda mevcut olmayan işler.
UMUR-U HASİSE	Çirkin ve kötü işler.
UMUR-U İZÂFİYE	Birbirisiz olmayan ve birbirine nisbet ve mukayese ile anlaşılan vasıflar. (Meselâ: Karanlık olmasa, aydınlığın bilinmemesi gibi)
UMUR-U MÜTENASİBE	Aralarında uygunluk ve münasebet bulunan şeyler.
UMUR-U MÜTEZADDE	Aralarında uygunluk olmayan birbirine zıt şeyler.
UMURAŞNA	(Umur-âşnâ) f. İşten anlar, işbilir.
UMURAT	(Umre. C.) Umreler. Hac mevsiminin haricinde Kâbe'yi ve Mekke-i Mükerreme'nin mübarek yerlerini ziyaret etmeler.
UMURDİDE	(C.: Umurdidegân) f. İş görmüş, işten anlar ve tecrübeli kimse.
UMYA	(Bak: Amya)
UMYAN	(A'mâ. C.) A'mâlar, körler.
UMYE	Azgın ve sapkın olmak. * Husumet ve inat etmek.
UNAB	Büyük burun. * Akıl. * Karın.
UNAT	(Ani. C.) Esirler. * Adi, bayağı ve aşağılık kimseler.
UNAYİL	(C.: Anâyil) Berk, metin, sağlam, dayanıklı, muhkem.
UNCUD	Çekirdeği çıkmış üzüm.
UNF	Kabalık. Sertlik. Cebir ve zor.
UNFEN	şiddetle, sertlikle. Zor kullanarak.
UNFÎ	(Unfiyye) Sert, şiddetli, kaba.
UNFUS	Edepsiz ve hayâsız kadın.
UNFUVAN	Gençlik ve güzelliğin başlangıcı, en parlak zamanı. * Parlaklık, tazelik.
UNFUVAN-I ŞEBAB	Gençlik çağı, tazelik.
UNK	Boyun, gerdanlık, gerdan.
UNKUD	Salkım.
UNSUL	Ada soğanı.
UNSUR	Kimyevî maddeden her biri. Mürekkeb cisimlerde bulunan basit maddelerin her birisi. * Umumdan ayrılan kısım. * Tam olan şeyin her bir parçaları. * Madde, esas, kök. Element.
UNSURİYET	Irkçılık. Bir kavmi veya kendi soyunu daha şerefli sayarak diğer insanları hakir görmek. Menfî milliyetçilik.(Cây-ı dikkat bir hal: Türk milleti anâsır-ı İslâmiye içinde en kesretli olduğu halde, dünyanın her tarafında olan Türkler ise müslümandır. Sair unsurlar gibi müslim ve gayr-ı müslim olarak iki kısma inkısam etmemiştir. Nerede Türk taifesi varsa müslümandır. Müslümanlıktan çıkan ve müslüman olmayan Türkler Türklükten dahi çıkmışlardır -Macarlar gibi-. Halbuki küçük unsurlarda dahi, hem müslim ve hem de gayr-i müslim var. M.)
UNSUT	Kıldan bükülme ip.
UNUŞE	Refah, huzur, rahatlık. * Adâlet. Merhamet. * Şarap. * Beğenme.
UNV	Alçaklık. * Alçak gönüllülük, tevâzu etmek.
UNVE	Zor, kuvvet gösterme.
UNVETEN	Cebren, zorla, kuvvet göstererek.
UNZUB	(C.: Anâzıb) Erkek çekirge.
UNZUBA'	Çekirge olan yer.
UNZUR	Bak, gör (Meâlinde emir).
UNZUVAN	Herze ve hezeyan söyleyen kimse. * Bir ot.
UNZUVANE	Dişi çekirge.
UR	Önünde hendek olan istihkâm. Yüksek ve müstahkem yer, toprak tabya. Burç.
UR	Tek gözlüler. * Silâhsız, mühimmatsız olanlar.
URA	Çıplaklık.
URA'	İlmek yapmak.
URA'IR	(C.: Arâır) Semiz etli deve. * Şerefli adam. * Kavmin reisi.
URAM	Eti soyulmuş kemik. * Çokluk. * Kötü ahlâk. * Şiddetli muhâlefet. * Çocuğun edepsizlik yapması.
URAME	Hiddet. * şiddetli muhalefet. * Kötü ahlâk. * Edepsizlik etmek.
URAT	(Uryan. C.) Elbisesi olmayanlar. Çıplaklar, uryanlar.
URAZA	Misafire çıkarılan yiyecek. * Hediye, armağan.
URB	Şiddetli akıcı çay. * Ferah, sevinç, neşat.
URBA	(Aslı dır.) İtl. Esvab, elbise. * Arabçada: Ukde, köstek, büklüm, düğüm. * Zekâvet. * Mekir, hile.
URBAN	Çöl arabaları. * Aşiretler.
URBUN	Müşterinin bâyie verdiği pey.
URCA	Bir nesnenin üzerine durmak veya üstüne çıkmak.
URCAN	(A'rec. C.) Topallar.
URCUN	Kurumuş hurma dalı. Ay gibi eğilen dal. Hurma salkımının dalı.
UREFA	(Ârif. C.) İrfan sâhibi kimseler. (Bak: İrfan)
URF	(C.: A'râf) At yelesi. * Horuz ibiği. * Âdet. * Cennet ile Cehennem arasında bir makam. * İhsan.
URGAN	t. İp. Halat.
URGUN	t. Vurgun, âşık.
URRAK	Kabuğu soyulmuş ağaç. * Eti gitmiş kemik.
URRET	Uyuz hastalığı.
URRET	(C.: Urr) Devenin dudaklarında ve ayaklarında çıkan bir çıban. * Ulaşmak, varmak. * Kuş tersi.
URS	(Urus) Düğün yemeği.
URŞ	Boğazın iki tarafında olan iki uzun etin birisi.
URUB	(Arub. C.) (Bak: Arube)
URUC	Yukarı çıkmak. Yükselmek.
URUC-U İSA	Hz. İsa'nın (A.S.) göğe çıkması.
URUK	(Irk. C.) Irklar. * Kökler, damarlar.
URUK-U BEŞER	İnsan ırkları.
URUK-U İNSANİYETKÂRANE	f. İnsanlığa yakışır damar, kök veya huylar.
URUK	Kadının hayız görmesi.
URUM	(Urume) Alâmet, nişane. * Kök, dip. * Başın tepesi.
URUSAT	(Urs ve Urus. C.) Düğün yemekleri.
URUŞ	(Arş. C.) Gökler, arşlar. Tavanlar.
URUZ	(A'raz. C.) Fık: Nakit para, hayvan ve yenecek şeylerden olmayıp, kitap, manifatura eşyası, kumaş gibi mallar.
URUZ	Zâhir olmak, görünmek. * Gelme, ârız olma. * (Arz. C.) Bildirmeler, keyfiyetler.
URVA	Sıtma. Sıtmaya tutulma.
URVE	(C.: Urâ) Düğme iliği. * Yazda ve kışta yaprağı dökülmeyen ağaç. * Daima bâki olan nesne. * Arslan. Kudretten kinaye olur. * Kulp. Yapışacak sap. Tutacak yer.
URVET-ÜL VÜSKA	Sağlam kulp. Metin ve muhkem olan tutulacak şey. * İslâmiyet. * Kur'an-ı Kerim.
URYAN	Çıplak.
URYANİ	Çıplaklık. * Bir cins erik.
URYE	Ari olmak. Çıplak olmak.
URZ	Mania, engel. Açıktan hedef gibi bir şeye mâruz olup duran. * Hâcet, ihtiyaç. * Taraf, nâhiye, cânip. * Vasat, orta.
URZA	Hedef.
US	(C.: İsâs) Büyük kadeh.
USAFE	Buğday sapından düşen parça.
USAM	Pire.
USAS	Çok kıl.
USARE	Vücud bezlerinden akan faydalı su. Sıkılmış şeylerden çıkan su. Öz su.
USARE-İ İNEB	Üzüm suyu. Şıra.
USARE-İ MİDEVİYE	Mide suyu, mide salgısı.
USAT	(Asi. C.) Asiler, zorbalar, itaat etmeyenler. * Günahkârlar.
USBE	Cemaat. İnsanlar. Atlılar. Atlar veya kuşlardan cemaat.
USBUD	Kelp aşmasından olan kurt yavrusu.
USDE	Kaftan altına giyilen küçük gömlek.
USEFA	(Asif. C.) Rençberler. Irgatlar.
USEYBE	(C.: Useybât) Yaprağı bir takım kısımlara ayıran liflerden herbiri. Damar.
USEYLE	Bal gibi tatlı olan küçük bir şey. * Çiftleşme, cinsî münasebet.
USFÜR	Bir asıl boya.
USKUL	Hurma salkımı.
USLUC	(C.: Asâlic) Yeni belirmeğe başlamış ağaç budağı.
USM	Her nesnenin bakiyyesi, artık.
USM	Zeytin ağacı.
USMUH	Kulak. * Kulak deliği.
USMUR	(C.: Asâmir) Döndükçe suyu çıkarıp döken dolap gözleri.
USNUN	(C.: Asânin) Sakal ucu. * Her nesnenin evveli. * Devenin çenesi altında olan uzun kıllar.
USR	(C.: Usur - A'sâr) Sığınacak yer. Melce'. * Dehr, zaman, devir.
USR	Tavşancıl kuşu. * Yalan söz.
USR	Güçlük, zorluk. Zor iş. * Sıkıntı. Darlık. Kıtlık.
USR-ÜN NEFES	Nefes darlığı.
USRA	Güçlük, zorluk.
USRET	Zorluk, güçlük. Darlık, sıkıntı. İşlemezlik.
USRET-İ HAZM	Hazım güçlüğü, sindirim zorluğu.
USRET-İ TENEFFÜS	Teneffüs zorluğu, nefes darlığı.
USRET	Sığınacak ve kurtulacak yer.
USSE	Güve denilen böcek.
USTAM	f. Güvenilir, emin. İtimad edilir. * Altın veya gümüşten yapılmış at eğeri.
USTUBLE	Üstüpü.
USTUMME	Her nesnenin aslı.
USUBE	İhâta etmek, kaplamak, içine almak.
USUL	(Asıl. C.) Ana, baba. Cedler. * İstinadgâh. * Râcih delil, kaide. Asıllar, kökler, temeller. Bir ilmin asıl mevzuundan önce öğrenilmesi lâzım gelen esaslar. Bir hedefe ulaşmak için tutulan düzenli yol. * Tarz, metod, tertip.
USUL-Ü ERBAA	(Bak: Edille-i erbaa)
USUL-Ü FIKIH İLMİ	Fıkıh ilmine âit bilgilerin esası ve istinadgâhı olan bir ilimdir. Şer'i hükümlerin mufassal ve muayyen delilleri ve hikmetleri bu sayede bilinir ve bu dini hükümler, bu muayyen ve müşahhas deliller vâsıtası ile istinbat ve isbat olunur. Bu ilme "Hikmet-i teşriiye" de denilmiştir.
USUL-ÜD-DİN	(Bak: İlm-i Kelâm)
USULİYYUN	Fıkıh usulüyle uğraşan İslâm âlimleri. Usul-ü Fıkıh müellifleri.
USUR	Gözcülük etmek.
USUR	Asırlar. (Bak: Asr)
US'US	Kuyruk sokumu.
USÜVV	Kaba ve iri olmak. * Katı olmak. * Gece karanlık olmak. * Yakın olmak.
USVE	Çoktandır taranmamış sakal.
UŞABE	(C.: Eşâyib) Karışık olan. * Nesebi karışık kişi.
UŞARA	Uzunluğu on zira' miktarı olan.
UŞB	(C.: A'şeb) Taze ot.
UŞERE	(C.: Uşur-Uşerat) Sütleğen cinsinden dikenli, yassı yapraklı ağaç.
UŞEYYA	(Eşyâ. dan) Küçük şeyler, eşyacıklar.
UŞİR	Taze çayır, taze ot.
UŞŞ	Kuş yuvası.
UŞŞAK	(Âşık. C.) Âşıklar.
UŞVE	Gece vakti uzaktan görünen ateş.
UTAHİYE	Akılsız, ahmak kimse.
UTARİD	Araptan bir kabile adı. * Merkür gezegeni.
UTAŞ	İnsana ârız olan bir hastalıktır ve hasta insanın yüreği yanar, suyu içer, yine kanmaz.
UTAT	(Ati. C.) Serkeşler, âsiler.
UTAT	Arslan. * Bahadır er, kahraman.
UTBUL	(C.: Atâbil) Uzun boylu güzel kadın.
UTEKA	(Atik. C.) Azatlılar. Azat olmuş köle veya cariyeler.
UTİY	(Bak: Atiy)
UTLE	Boş ve muattal olmak. * Hurma salkımı. * Şahıs.
UTM	(Utüm) Yabani zeytin ağacı.
UTME	İğde gibi zeytin biçimindeki meyve.
UTRUFE	(Turfe. C.) Tuhaf, az bulunur.
UTRUŞ	Sağır.
UTTEL	Üzerinde ziynet eşyası olmayan kadınlar.
UTUB	Pamuk.
UTUFET	Nezaket, lütuf. şefkat.
UTUH	Aklı noksan olan.
UTULL	Soğuk, sert ve cimri insan. Câhil ve hayırdan men'eden. Galiz ve bahil kimse.
UTUM	Taş duvar. Taş yapı. * Köşk, kasr.
UTUN	Katı şey. Şiddetli.
UT'UT	Yiğit. * Küçük buzağı.
UT'UT	Eşek sıpası.
UTÜV	(Atiy-Utiy) Haddini aşma, tecavüz. Kibir. Serkeşlik. * Ayaklanma. İsyan.
UTYE	Pamuk parçası. * Yanmış bez parçası.
UVA	şiddetli ses. Avaz, sayha.
UVERA	(Bak: Avrâ)
UVVAM	Dalgıç adam.
UVVAR	(C.: Avâvir) Korkak adam. * Dağ kırlangıcı.
UVZ	Bir kimseye sığınmak.
UYKU	(Bak: Kaylule)
UYUB	(Ayıb. C.) Ayıblar, kusurlar.
UYUN	(Ayn. C.) Gözler. * Kaynaklar, pınarlar.
UZAFİRE	Katı. şiddetli, şedid.
UZBET	(Bak: Uzube)
UZEMA'	(Azim. C.) Mevki ve şeref bakımından büyükler.
UZEYM	(C.: Uzeymât) Kemikcik.
UZEYVAT	(Uzeyve. C.) Küçük uzuvlar, uzuvcuklar.
UZEYZA'	Kuyruk kemiği.
UZFUR	Asma filizi. * Tırnak.
UZHUL	(C.: Azâhil) Yeyni, hafif. * Yük vurulmayan deve.
UZİMA	Vücutta bir organın ateşsiz ve ağrısız olarak şişmesi.
UZLET	Yalnızlık. İnsanlardan ayrılarak bir tarafa çekilip yalnız kalmak.
UZLETGÂH	f. Oturulan tenhâ yer. Yalnızlık köşesi.
UZLETGÜZİN	f. Tenhada yaşayan, yalnızlık köşesine çekilen.
UZLETNİŞİN	f. Tenha bir köşeye çekilip yalnız yaşayan.
UZLUFE	Kayalık. Yalçın kaya.
UZM	Ululanma, kibirlenme.
UZMA	(Müe.) Büyük. İri. * En büyük. Çok büyük. (Müz: A'zam)
UZME	Aşiret. * Birinin mensub olduğu âile. * Akrabâ.
UZRET	Önde olan saç.
UZRİYY	Şiddetli muhabbet. Şiddetli sevgi.
UZTUMME	İnsanın ırk ve nesebi. * Her şeyin aslı.
UZUB	Kayıp ve görünmez olmak.
UZUBE	(Uzbe) Bekârlık. Erginlik hâleti varken tecerrüd halinde kalmak. Evlenmemek.
UZUBET	Tatlılık, şirinlik.
UZUBET-İ LİSÂN	Tatlı dillilik. Dil tatlılığı.
UZUF	Nefsi kötülüklerden ve şüphelerden menedip uzaklaştırmak.
UZUV	(Uzv) Bir canlının vücud yapısının kısımlarından herbiri. Azâ. Organ.
UZVÎ	(Uzviye) Uzva ait. Canlı. Organik.
UZVİYET	Uzuv oluş. Canlılık. Canlı uzva ait.
UZZA	İslâmiyetten evvel câhiliyet devrinde büyük putlardan birisinin ismi.
UZZAB	Zevc veya zevcesi olmayan. Bekâr.
ÜBAB	Şiddetli ve taşkın sel suyu.
ÜBATİR	Akrabasını arayıp sormayan kişi.
ÜBBEHET	Ululuk, büyüklük, azamet.
ÜBEYD	(Abd. dan) Kölecik, kulcağız.
ÜBHET	(Bak: Übbehet)
ÜBNE	(C.: İben) Ağaç boğumu.
ÜBUD	Ürkmek.
ÜBÜLLE	Basra yakınında bir harap şehir. * Bir miktar hurma.
ÜBÜVVET	(Eb. den) Babalık, atalık.
ÜBÜVVETEN	Babalık sıfatıyla. Atalık cihetiyle.
ÜCAC	Tuzlu, acı su.
ÜCAHİN	(C: Acâhine) Hizmetkâr. * Aşçı. Dost. * Deyyus.
ÜCEM	(Ecme. C.) Sık ağaçlık yerler.
ÜCRA	f. Pek uçta ve kenarda olan. Uzak. (Bu kelime, Arapça zannedilerek "hücra" yazılması yanlıştır.)
ÜCRET	Hizmet karşılığı verilen şey.
ÜCUM	Kale.
ÜCUN	Suyun renginin ve tadının bozulması.
ÜCUR	(Ecir. C.) Ecirler, sevablar.
ÜCURAT	(Ücret. C.) Ücretler.
ÜCÜMM	Medine ehlinin taştan yaptıkları hisar. * Sığınacak yer. * Damlı dört köşeli ev.
ÜDEBA	(Edib. C.) Edibler, edebiyatçılar. * Edeb sâhibleri. Zarif kimseler.
ÜF	Kulak kiri. * Tırnak arasında olan kir. * Hüzün ve kedere işaret eden kelime.
ÜFÇE	f. Bostan korkuluğu.
ÜFF	Of!
ÜFFE	Necis, pis.
ÜFHUD	Yetişmiş çocuk.
ÜFHUS	(C.: Efâhis) Kayalarda olan kuş yuvası.
ÜFKUHE	Şaşılacak şey.
ÜFN	Hamâkat, ahmaklık.
ÜFNUN	Hâl. Nev, çeşit. Saçma sapan söz. Dedikodu.
ÜFTADE	f. Düşmüş. Fakir, biçare. * Âşık, tutkun.
ÜFTADEGÂN	(Üftade. C.) f. Düşkünler. Tutkunlar. Âşıklar.
ÜFTADEGÎ	f. Düşkünlük, biçarelik.
ÜFTAN	f. Düşen. Düşerek.
ÜFUK	(Efk) Yalan söylemek. * Kaçmak. * Bir işten sapmak.
ÜFUL	Batmak, kaybolmak. * Mc: Ölmek.
ÜF'ULE	Vazife, görev.
ÜF'UVAN	Erkek yılan.
ÜFÜRRE	Karışmak.
ÜHBE	Yolculuk veya asker için hazırlanmış elbise ve malzeme. * Süt.
ÜHCİYYE	(Ühcüvve) Hicvetmeğe sebep olan şey.
ÜHCÜVVE	Hicvetmeğe sebep olan şey. * Yerme, hicvetme.
ÜHKUME	Alaylı söz veya hal.
ÜKEL	(Ükle. C.) Lokmalar.
ÜKİLE	Gıybet.
ÜKL	(Ükül) Meyve, yiyecek, azık. * Zekâ.
ÜKLE	(C.: Ükel) Lokma.
ÜKNE	Çukur içinde olan kuş yuvası.
ÜKRE	Yuvarlak nesne. Top. * Çukur.
ÜKRUME	Kerem, bahşiş, lütuf.
ÜKSUM	Çimenlik yer. Çayırı bol ve güzel olan bahçe.
ÜKSUS	Sarmaşık.
ÜKULE	Sürüden ayırıp beslenilen koyun.
ÜKÜL	(Bak: Ükl)
ÜKZUBE	Yalan. Uydurma, söz.
ÜLBE	Kıtlık. * Açlık.
ÜLBUB	Kiraz çekirdeği.
ÜLEMA	(Bak: Ulemâ)
ÜLFET	Alışma, alışkanlık. Birisiyle münasebette bulunmak. Ünsiyet. Ahbablık, dostluk. Huy etme. Görüşme, konuşma.(İnsanları fikren dalâlete atan sebeblerden biri; ülfeti, ilim telâkki etmeleridir. Yâni me'lufları olan şeyleri kendilerince mâlum bilirler. Hattâ ülfet dolayısıyla âdiyata teemmül edip ehemmiyet vermezler. Halbuki ülfetlerinden dolayı mâlum zannettikleri o âdi şeyler birer hârika ve birer mu'cize-i kudret oldukları halde, ülfet sâikasiyle onları teemmüle, dikkate almıyorlar; ta onların fevkinde olan tecelliyat-ı seyyâleye im'an-ı nazar edebilsinler. Bunların meseli deniz kenarında durup, denizin içerisindeki hayvanata ve sâir garip halâtına bakmıyarak yalnız rüzgâr ile husule gelen dalgalara ve şemsin şuâatından peyda olan parıltısına dikkat etmekle Mâlik-ül Bihâr olan Allah'ın azametine delil getiren adamın meseli gibidir.İ'lem Eyyühel-Aziz! İnsanların arza âit mâlumat ve müsellemat-ı bedihiyatları ülfete mebnidir. Ülfet ise, cehl-i mürekkeb üstüne serilmiş bir perdedir. Hakikate bakılırsa zannettikleri ilim, cehildir. Bu sırra binaendir ki, Kur'an, âyetleriyle insanların nazarını me'lufatları olan şeylere çeviriyor. Âyetler, necimler gibi ülfet perdesini deler atar. İnsanın kulağından tutar, başını eğdirir. O ülfetin altındaki havârik-ul-âdât mu'cizeleri o âdiyat içerisinde gösterir. M.N.) (Bak: Tefekkür)
ÜLFETGER	f. Ülfet eden. Ülfet edici.
ÜLHİYYE	Çocuk oyuncağı, oyuncak.
ÜLHÜVVE	Oyuncak, çocuk oyuncağı.
ÜLİNNÜHA	(Üli-n nühâ) Akıllı kimseler.
ÜLKER	(Bak: Süreyya)
ÜLKÜ	Bazı öz türkçecilik taraftarlarınca kullanılmış bir kelimedir. Divan-ı Lügat-ıt Türk'te "Peyman" mânasına geldiğine merhum A. Hamdi Elmalılı işaret ediyor: "Ahd ü misak" da denir. Emanî, ideal mânâsına kullananlar varsa da yanlıştır.
ÜLTİMATOM	(Oltimatom) Fr. Kat'i ve dönülmez söz. Son söz. * Bir devletin başka bir devlete verdiği ihtar.
ÜL'UBE	Piyes, oyun.
ÜLUF	Binler. (Bak: Uluf)
ÜLUHİYET	(Bak: Uluhiyet)
ÜL'ÜBAN	Oyuncu, aktör.
ÜLÜM	f. Bölük, takım, cemaat.
ÜLYA	(Bak: Ulyâ)
ÜMA'	Kedi miyavlaması.
ÜMDUD	Usûl, âdet, görenek.
ÜMDUHA	Medhedilmeğe sebep olan hal veya iş.
ÜMEM	(Ümmet. C.) Ümmetler. Milletler.
ÜMEM-İ SÂLİFE	Geçmişteki ümmetler. İslâmiyetten evvel diğer Peygamberlere tâbi olmuş ümmetler.
ÜMENA	Emin kimseler. Eminler. Emniyet sahibleri.
ÜMERA	(Emir. C.) Emirler, beyler. Seyyidler. şerifler. * Yüksek rütbeli zabitler.
ÜMHUD	Çömlek. * Tuzluk.
ÜMİD	f. Ummak. Emel. Arzu. İntizar. Umut. Rica.
ÜMİDBAHŞ	f. Ümitlendiren, ümit veren.
ÜMİDBESTE	f. Ümitlenmiş, ümit bağlamış.
ÜMİDGÂH	f. Bir şey ümit edilen yer veya makam.
ÜMİDVÂR	f. Ümitli. Ümit besleyen.(Evet, ümidvâr olunuz; şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sadâ, İslâmın sadâsı olacaktır. M.) (Rahmet-i İlâhiyyeden ümid kesilmez. Çünkü Cenab-ı Hak bin seneden beri Kur'anın hizmetinde istihdam ettiği ve ona bayraktar tayin ettiği bu vatandaşların muhteşem ordusunu ve muazzam cemaatını muvakkat arızalarla inşâallah perişan etmez. Yine o nuru ışıklandırır ve vazifesini idame ettirir... M.)
ÜMLUC	Yaprak. * Selvi yaprağına benzer uzun, karışık bir ot.
ÜMLUD	(C: Müled) Kamış dalı.
ÜMM	Ana, anne, vâlide. Nine. * Asıl, esas. * Başlıca olan şey.
ÜMM-İ SELEME	(Mi: 542-626) Ümmehât-ı Mü'minînden olup, Resül-ü Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın son vefat eden zevcesi idi. 378 Hadis-i şerif rivayet etti. (R.A.)
ÜMM-ÜD DEM	Kırmızı kan damarlarında görülen kabarma. Bu nabız damarlarından birisine açılan kan kesesi.
ÜMM-ÜD DİMAĞ	Beyin zarı.
ÜMM-ÜD DÜNYA	Dünyanın anası. Mısır.
ÜMM-ÜL BİLÂD	Mekke-i Mükerreme.
ÜMM-ÜL HABÂİS	Şarap, rakı gibi haram olan içki.
ÜMM-ÜL KİTAB	Kitabın anası, esası. Levh-i Mahfuz ve ilm-i İlâhî. (Yâni: Kur'ân, İlm-i İlâhîde, Levh-i Mahfuz'da ezelî ve ebedî olarak mahfuz bulunduğundan Kur'anın aslı ve anası mânasında kullanılan bir tabirdir.) * Kur'an-ı Kerim'in müteşabih olmayan muhkem âyetlerine de kitabın anası, esası mânasında Ümm-ül Kitab denilir. * Fâtiha Suresi. * Diğer bir mânada bütün müsbet ve faydalı kitabların anası ve mercii olarak Kur'an-ı Kerim'e de denir.)
ÜMM-ÜL KURÂ	Mekke-i Mükerreme.
ÜMM-ÜL KUR'AN	Fâtiha Suresi.
ÜMM-ÜL VELED	Huk: Çocuğunun kendi efendisinden olduğunu söyleyen çocuk doğurmuş cariye.
ÜMM-ÜN NÂFİ'	Tavuk.
ÜMM-ÜN NÜCUM	Gök. Sema.
ÜMM-ÜT TAÂM	Buğday.
ÜMM-ÜT TÂRIK	Deve kuşu.
ÜMM-ÜT TARÎK	Ulu yol. Yüce yol.
ÜMMAN	Emin kimse. Emniyetli kişi.
ÜMMEHAT	(Ümm. C.) Analar. * Esaslar, asıllar. * İslâmî ana eserler. Me'haz olabilecek kıymetli ilmî eserler.
ÜMMEHÂT-ÜL MÜ'MİNÎN	Mü'minlerin anaları. Peygamberimiz Resül-ü Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın mübarek zevceleri.
ÜMMET	Cemaat, kavim, taife. * Bir hâkim milletin ashabından olan hey'et-i içtimaiye. * Bir peygambere inanıp onun yolundan giden insanların hepsi. Bir peygamberin Hakka davet ettiği cemaat. * Bir dille konuşan millet. * Arkasına düşülecek bir cemaat veya tarikat.
ÜMMET-İ KAİME	Hakşinas, doğru, doğrudan ve Allah için kalkan, müstakim ve âdil ümmet.
ÜMMİ	Anasından doğduğu gibi kalmış ve tahsil görmemiş, mekteb ve medresede okumamış kimse. Yazı yazmak bilmeyen. (Ümmi ile câhil arasında fark vardır. Ümmi yalnız okuyup yazmak bilmiyendir. Câhil ise, okuyup yazmak bilse de, bir şey bilmiyen kimsedir, her ümmi câhil değildir.) * Anaya mensub olan.(Mefhar-i Âlem (A.S.M.) hiç bir mektebde, medresede ve hiçbir beşerden tahsil görmeden, ümmiliğiyle beraber, evvel, âhir ilimlerle mücehhez olması, Âlem-i İslâma, âlemlere ve dünyaya rahmet olması ve Onun bir misli ve benzeri bulunmaması, en büyük mu'cizelerden ve Hak Peygamber olduğuna dair en mühim delillerdendir.)
ÜMMİ SİNAN	(Vefatı Hi: 958, Mi: 1551) Halvetî Tarikatı, Sinaniye kolunun piridir. Bursa'lı olduğu nakledilir. Karaman'lı olduğu hakkında da rivayet vardır. Risale-i Şerife-i İstanbulî Ümmi Sinan adında bir eseri vardır. (R. Aleyh.) (Osmanlı Müellifleri sh: 214)
ÜMMİYANE	f. Bir şey bilmiyormuşçasına. Ümmilere yakışır halde. Okur yazar olmadan.
ÜMMİYYE	Analık, annelik.
ÜMMİYET	Ümmi oluş. Ümmi kimsenin hali. Okur-yazarlığı olmamak.
ÜMNİYYE	Umut, ümid. * Arzu, istek, talep. * Niyet, kuruntu.
ÜMSÜLE	Örnek olarak verilen beyit. Misal olarak gösterilen mısra.
ÜMUMET	(Ümm. den) Annelik, analık.
ÜM'UZ	Keçi veya karaca.
ÜMÜLDAN	Taze fidan. Körpe dal. * Genç, güzel. * İnce ve narin vücud.
ÜNAFİ	Büyük burunlu kimse.
ÜNAH	Süstlük, zayıflık.
ÜNAN	İnleme.
ÜNAS	Halk. İnsanlar.
ÜNBUB	(Ünbube) Kamıştaki boğum arası kısım. * Parmak uçları. * Tüp. İnce boru.
ÜNBUSE	Çocukların oyunu.
ÜNBUŞ	(Ünbûşe) Bitki kökü. Kökü yerden takımıyla birlikte çıkarılan fidan.
ÜNCUC	(C.: Anâcic) Hızlı yürüyen at.
ÜNCUR	Şişe kılıfı.
ÜNF	(Bak: Unf)
ÜNKUA	Yağ biriken yer.
ÜNMA	İçi saman veya ot doldurulmuş şey.
ÜNS	Alışkanlık, alışma. * Arkadaş. Hemdem.
ÜNS TUTMAK	Alışmak, birlikte düşüp kalkmak.
ÜNSA	Dişi. Kadın, kız.
ÜNSA-ÜNS	Sıkıfıkı konuşma.
ÜNSÎ	(Ünsiye) Alışmış, ünsiyet etmiş, sokulgan. * Arkadaş.
ÜNSİYET	Alışkanlık, dostluk. Birlikte düşüp kalkmak. Ahbablık.
ÜNŞUDE	(Bak: Neşide)
ÜNŞUTA	Düğüm, ilmik.
ÜNUF	Henüz daha yedirilmemiş olan çayır. * (Enf. C.) Burunlar.
ÜNUSET	Dişilik. Müennes oluş.
ÜNÜN	Ayağı ve burnu kırmızı, vücudu kara olan bir kuş.
ÜNVAN	İsim. Lâkab. Adres. * Önsöz, mukaddeme.
ÜNVAN-I MÜLÂHAZA	Bir şeyin hakikatını bir derece düşünebilmek için olan isim, tabir ve vasıta.(Mi'raciyedeki mâceralar, mâlumumuz olan mânalarla, o kudsi ve nezih hakikatları ifade edemiyor. Belki o muhavereler birer ünvan-ı mülâhazadır; birer mirsad-ı tefekkürdür ve ulvi ve derin hakaika birer işarettir ve imanın bir kısım hakaikına birer ihtardır. Ve kabil-i tabir olmayan bazı mânalara birer kinayedir. Yoksa ma'lumumuz olan mânalar ile birer mâcera değil. Biz hayalimiz ile o muhaverelerden o hakikatları alamayız; belki kalbimizle heyecanlı bir zevk-i imanî ve nuranî bir neş'e-i ruhanî alabiliriz. M.)
ÜNZUHA	Gurur, kibir, büyüklük.
ÜRBA	Belâ, mihnet.
ÜRBE	Büklüm. * Düğüm. * Hile.
ÜRBUN	Pey akçesi, pey olarak verilen para.
ÜRCUCE	Salıncak.
ÜRCUFE	(C.: Erâcif) Yalan. Uydurma söz.
ÜRCUHA	Salıncak.
ÜRCUZE	(Recez. den) Edb: Mısraları kafiyeli, kısa vezinli nazım. (Bak: Kaside)
ÜRD	f. Gibi, benzer.
ÜRDÜNN	Uyuklamak. * Bir büyük ırmak.
ÜRK	Mekân, mevki.
ÜRMULE	(C.: Erâmil) Ergen delikanlı.
ÜRNE	Taze peynir. * Keler tuzağı olan yer.
ÜRÜMEK	f. Havlamak. (İt ürür, kervan yürür)Ürüyen köpek ısırmaz: Tehdit savuran, işi gürültüye boğan kimselerden yılmamak lâzım geldiğini anlatır.
ÜRVİYYE	(C.: Ervâ-Erâvi) Dağ keçisinin dişisi.
ÜRYAN	(Bak: Uryan)
ÜSAL	Çok miktar mal.
ÜSAME	Davar otlatmak. * Arslan.
ÜSAME BİN ZEYD (R.A.)	Resül-ü Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın azadlısı olan Zeyd bin Harise'nin oğludur. Meşhur sahabedendir. 128 Hadis-i Şerif rivayet etmiştir. 75 yaşında iken 54 yılında vefat etmiştir. (R.A.)
ÜSARA	(Bak: Üsera)
ÜSARE	(Bak: Usare)
ÜSBU'	Hafta. Yedi günlük zaman.
ÜSBUBE	(C.: Esâbib) Sövme, küfür.
ÜSBUÎ	(Üsbuiyye) Haftalık.
ÜSERA	(Üsârâ) Esirler. Harbde teslim alınanlar. * Köleler.
ÜSFİYYE	(C.: Esâfi) Üzerine tencere koyup yemek pişirilen ocak taşı.
ÜSİR	Yaranın iyi olduktan sonra kalan izi.
ÜSKUB	Sıra ile dikilmiş olan ağaçlar. * Kunduracı. * Dökülmüş olan, akan su. * Demirci.
ÜSKUF	(C.: Esâkıf) Kâfirlerin kadısı ve ruhbanları.
ÜSKUF	(C.: Esâkife) Pabuç diken, kunduracı.
ÜSKUTUSS	(Rumcadan) Cevher, asıl, unsur, madde.
ÜSKUN	Koruk halinde hurma salkımı.
ÜSKÜDAR	Mushaf cildi.
ÜSKÜFFE	Eşik tahtası.
ÜSKÜR	f. Kirpi.
ÜSLEM	El arkasında hınsırla pınsır arasındaki damar.
ÜSLUB	Tarz, yol. Biçim. İfade tarzı. Dizmek.
ÜSLUB-U ÂDÎ	Alelâde ifade tarzı. İfadesinde hiçbir üstünlük bulunmayan tarz.
ÜSLUB-U ÂLÎ	Edb: Üstün ifade tarzı. İfadenin yüksek ve nezih olanı.
ÜSLUB-U HAKÎM	Edebî san'atlardan biridir. Sorulan bir suale, soranın halini nazara alarak başka bir sual gibi telâkki edip, ona göre cevab vermek demektir. Meselâ : Bazı Ashab Resulüllah'a (A.S.M.) hilâlin ince başlayıp, kalınlaşarak bedr şekline gelip, sonra yine başladığı şekle dönmesinin sebebini sordular. Bunun cevabı onlara lâzım olmadığı için, Kur'ân-ı Kerim o vaziyetin neticesine terettüb eden hikmeti, yani ayın takvimcilik yaptığını söylemiştir. Çünkü bu, soranlar için daha mühim ve anlaşılması daha kolaydır.
ÜSLUB-U MÜCERRED	(Sade üslub) Bu üslupta tabiîlik, akıcılık, selâset, kısalık, mânâ ve maksada kifayet sıfatları vardır. Bu üslup, âlet ilimlerinde, ders kitablarında, konuşmalarda ve beşerî muamelelerde kullanılır.
ÜSLUB-U MÜZEYYEN	(Ziynetli ve parlak üslub) Bu üslub tergib ve terhib (teşvik etme ve sakındırma) gibi hususları tazammun eder. Hitabiyat ve iknaiyatta kullanılır.
ÜSLUB-PERESTLİK	Kelâmın mâna ve maksada uygunluğuna değil de, ifade tarzının güzelliğine önem vermek.
ÜSR	Sidik tutulması, sidik zoru.
ÜSRE	Seleften gelen şan şeref. * Söz veya hadis nakletmek.
ÜSRE	Cemaat, topluluk.
ÜSRUŞ	f. Güzel ses.
ÜSRÜB	f. Kurşun.
ÜSS	Esas, asıl. Kök, temel. * Askerlikte herhangi bir düşman hücumuna karşı esas dayanak olmak üzere önceden hazırlanmış yer. * Harb gemilerinin, noksanlıklarını tamamladıkları yer. * Mat: Bir sayının hangi kuvvete çıkarıldığını gösteren sayı.
ÜSS-ÜL ESAS	Hakiki sağlam temel.
ÜSS-ÜL HAREKÂT	Askerî harekâtın başlangıcına esas olan yer.
ÜSTAD	(Üstaz) İlim veya san'atta üstün olan kimse. Usta, san'atkâr. Muallim, profesör. Bilgide veya san'atta veya amelde meharetli zât.
ÜSTAD-I A'ZAM	En büyük üstad. Muallimlerin en üstünü ve reisi olan.
ÜSTAD-I EZELÎ	Cenab-ı Hak. Bütün ilim ve bilgilerin, marifetlerin öğreticisi. Alîm-i Mutlak ve Hakîm-i Ezelî.(... Hem maden-i kemalât ve muallim-i ahlâk-ı âliye olan o dellâl-ı vahdaniyet ve saadet kendi kendine söylemiyor, belki söylettiriliyor. Üstad-ı Ezelîsinden ders alır, sonra ders verir... M.)
ÜSTAD-I KÜLL	Herkesin üstadı. Her çeşit ilimde çok ileri bilgisi olan.
ÜSTAD-ÜL BEŞER	Beşerin bütün insanlığın üstadı, hocası, daha bilgili ve ârif. Muhammed Aleyhissalâtü Vesselam.
ÜSTADANE	f. Üstâda yakışır surette. Ustaca.
ÜSTADÎ	f. Üstadlık, ustalık.
ÜSTAH	f. Edebsiz, hayasız, utanmaz kimse.
ÜSTAM	f. Güvenilir, itimad edilir, inanılır, emin. * Gümüş veya altından yapılmış üzengi, at eyeri.
ÜSTİBAH	Masura.
ÜST PERDEDEN BAŞLAMAK	Ağız bozmak, sert konuşmak.
ÜSTUN	f. Direk. Sütun.
ÜSTUR	f. At, katır davar gibi dört ayaklı hayvan.
ÜSTURE	Edb: Efsane, uydurma hikâye demek olan "esâtir" kelimesinin müfredidir.
ÜSTÜHAN	f. Kemik.
ÜSTÜHANPÂRE	Kemik parçası.
ÜSTÜKUS	(C.: Üstükusât) Cevher, madde, asıl. * Geometri.
ÜSTÜMM	(C.: Esâtim) Deniz suyunun toplandığı yer.
ÜSTÜMME	Orta, vasat.
ÜSTÜRE	f. Ustura.
ÜSTÜVANE	Geo: Silindir. Direk şeklindeki sütun. İçi boş direk şekli.
ÜSTÜVAR	f. Kuvvetli, dayanıklı, sağlam, muhkem. * Güvenilir, itimad edilir.
ÜSTÜVARİ	f. Sağlam, kuvvetli, emniyetli.
ÜSUN	Suyun tad ve renginin değişmesi. * Bir kimse kuyuya girdiğinde buharından veya murdar kokulardan dolayı aklının gitmesi.
ÜSÜR	Yara izi. * Kılıcın rengi ve cevheri.
ÜSVE(T)	Beraberlik. * Halka reis olmak. * Dert ortağı. Sâdık arkadaş. Manevî tabib. * Nümune ve örnek tutulacak olan insan.
ÜŞABE	Irkı, nesebi karışık adam. * Karışık cemaat. * Rüşvet ve hırsızlık gibi yollarla elde edilen kazanç.
ÜŞBE	Kurt, böcek.
ÜŞER	Dişlerini birbirine sürüp keskinleştirmek.
ÜŞGULE	Uğraşılacak iş. Meşguliyet.
ÜŞGUR	f. Oklu kirpi.
ÜŞHUB	Süt sağılırken çıkan ses.
ÜŞKUFE	f. Çiçek.
ÜŞKUH	f. Ululuk, büyüklük, şan ü şeref.
ÜŞKÜFTE	f. Açılmış çiçek.
ÜŞKÜR	Mest içine dikilen astar.
ÜŞNE	Yosun.
ÜŞTÜLÜM	f. Kavga, gürültü.
ÜŞTÜLÜMKÂR	f. Kavgacı, gürültücü.
ÜŞTÜR	f. Deve.
ÜŞTÜRBÂN	f. Deveci.
ÜŞTÜRDİL	f. Kinci, fesatçı, hasedçi.
ÜŞTÜREK	f. Dalga. Mevc.
ÜŞTÜRGAV	f. Zürafa.
ÜŞTÜRHU	f. Deve huylu. Kinci, hased eden.
ÜŞTÜRMURG	f. Deve kuşu.
ÜTAM	Sidik tutulması. İdrar tutukluğu.
ÜTRUR	Subaşı oğlanı.
ÜVAM	Susuzluk.
ÜVERA'	Ateş ve güneş harareti. * Susuzluk harareti.
ÜVEYL	Çığlık, vâveylâ.
ÜVEYS-EL KARANÎ	Hz. Ebu Bekir ve Ömer (R.A.) devirlerinde Medine-i Münevvere'de çok hürmet gören ve Tabiînin büyüklerinden olup hadis-i şerif ile medh ü senâsı yapılan büyük bir veli. Peygamberimiz (A.S.M.) zamanında yaşamış ise de vâlidesine çok hürmetinden dolayı Peygamberimizle görüşememiş, fakat ona bütün ruh u canı ile bağlı kalmıştır. Sıffîn Muharebesinde Hz. Ali'nin (R.A.) askerleri arasında şehid düşmüştü. (Hi: 37) Veys diye de anılır.
ÜVEYSÎ	(Üveysî tarzı) Veysel Karanî Hazretleri gibi sevdiği ve kendisine bağlı olduğu zatı görmeden ve gaybî olarak olan muhabbet ve bağlılık; ve bu muhabbetle bağlı olduğu zattan manevî feyz almak tarzı.
ÜYEL	(C: Eyâyil) Dağ keçisi.
ÜZANİ	Kulakları büyük olan adam. (Merkepten kinaye olarak söylenmiştir.)
ÜZEYR	(A.S.) Kur'an-ı Kerim'de ismi bulunan büyük zâtlardandır. Peygamber olup olmadığı hakkında ihtilâf vardır.
ÜZFUR	(C.: Ezfâr-Ezâfir) Tırnak.
ÜZLUFE	(C.: Ezâlif) Sarp kayalı yer.
ÜZN	Kulak. İşitme organı.
ÜZN-Ü DÂHİLÎ	İç kulak.
ÜZUF	Yakın olmak, yaklaşmak.