Kaynak: İslam ve İrfan - Kadri Çelik, Hamd Yayınları, 1.Baskı, İst-1994

1. “O halde İrfan (Tasavvuf da diyebiliriz) İslam’dan ayrı bir şey değildir.” yalan (S.8)

    . Fıkıh insanların ibadi ve içtimai işlerini üstlendiği gi-bî, irfan ve ahlak da insanların tezkiye ve terbiyesini üstlenmiştir. O halde irfan (tasavvuf da diyebiliriz) İslam'dan ayrı bir şey değil-

dir. Fıkıh, usul-i fıkıh, hadis ve hadis usulü İslam'dan ayn olmadı-ğı gibi irfan ve felsefe de dinden ayn değildir.

2. Üstad Hasan Hasanzade-i Amali hayalindeki insan-ı kamile Allah’ın sıfatlarını vererek şirki kabul ediyor. (S.8-9)

İnsanı kamil herşeyi geçmişi geleceği ve hali hazırı görür. Böyle bir- makama ulaşınca bize göre gelecekten haber veriyor. Bize göre geçmişten haber veriyor.

3. Hace Nasiruddin-i Tusi: “İslami felsefede insanın basireti açılır ve hicaplar ortadan kalkar.”  Yalanı (S.10)

        . Nitekim Hace Nasiruddin-i Tusi şerh­li İşarat'ta şöyle buyurmaktadır: "Eğer felsefe sırf burhan olursa bir-takım kuru laflardan ibaret sayılır. Ama islami felsefede nefsani seyr-u süluk de vardır. Nefsani müşahadeler vardır. Böylece insa-nın basireti de açılır. İnsan için hicaplar ortadan kalkar. Böylece insan burhanın yanısıra vicdan (bulmak, görmek) sahibi de olur.Bu da hikmet-i mütealiyedir." molla Sadra nitekim Esfar kitabının pirçok yerinde "biz bu konuyu burhan ile ispat ettiğimiz gibi vic-j danla da (bulmakla da) derketmişiz diyor.

4. “Peygamber Mekke’de sahabeleri zahidane (Dünyadan el etek ) çekmeye davet ediyordu.” İftirası (S.26)

              Nitekim Peygamberler de özellikle Mekke döneminde insan-ları Allah'tan korkmaya ve zahidane bir hayata davet ediyordu.  Abdullah b. Amr b. As bu yüzden hergün oruç tutmak istiyor ve  Osman b. Maz'un da kendini iğdiş etmek böylece çocuklarını ve   eşini terketmek istiyordu.

5. Kadri Çelik’in sıraladığı bu sufiler İslam’ı Allah ile kul arasında bir inanca dönüştürerek dine hıyanet ettiler. (S.28)

     Bu esnada zühd, nasihat, hikmet ve felsefe ile ilgili birçok  İran, Hind, Süryani kitaplar Arapça'ya tercüme edildi. Sokrat Eflatun ve Aristo'nun felsefi fikirleri Mısır'da neşv-ü nema bulmuş, değişmiş ve irfani bir renk kazandıktan sonra müslümanlar arasında yayılmıştı. Bu fikirlerin yayılması, zamanın değişmesi, zalimlerin galebesi ve cahillerin fitnesi sebebiyle bazıları riyazet ve nefis tez-r kiyesine yöneldi ve böylece Hasan-i Basri (ö. h. 110) Rabia-i Advi-ye (ö. h. 185) Ebu Haşim-i Sufi (ö. h. 179) Süfyan-'i Sevri ve İbra­him Ethem-i Belhi (ö.h.löl) Malik-i dinar vb. kimseler ortaya çık­tı. Bu insanlar tevbe, var'a, zühd, fakirlik', sabır, tevekkül, nza, nefsle cihad, ve tezkiyeyi herşeyden öne geçirdiler. Bunların tasavvufunu bu yüzden aslında "tasavvufu-u zahidane" olarak ad­landırmak gerekir. Bu tasavvuf da yavaş yavaş gelişti ve Beyazid-i! Bestami (ö. h. 23) Hüseyin Mansur-i Hallaç (ö. h. 309) Sehl-i Tüs-teri (ö. h. 283) Ebu Said Ebil Hayr gibi insanların zuhuruyla da tasavvuf-i aşikane ortaya çıktı. Zira bunlar seyr-ü suluka taleb, aşk istiğna, tevhid ve hayretten başladılar.

6. Kadri Çelik’e göre “Bazılarına göre Bütün ilahi hakikatler birkaç yüz sayfalık Kur’an’da o da zahiren anlaşıldığı kadarıyla sınırlıdır. Bu İslam’a iftira değil midir?” sapıklığı  (S.30)

     Bazılarının aklına bakılırsa tüm İslami hakikat-ler birkaç yüz sayfalık Kur'an'da o da sadece zahirden anlaşıldığı   kadarıyla sınırlıdır. Bu İslam'a iftira değil midir? Bu İslam'ı küçüm­semek değil midir? İnsan yukarılara çıkamadı mı yukarıdakileri  aşağıya indirmesi mi gerekir? O halde yarın biri kalkar da Kesrevi  gibi aklının almadığı kitapları yakarsa ne demeli? Biraz düşünmek  gerekir, değil mi? Bir saatlik tefekkür bin yıllık ibadetten üstündür denilmiyor mu? O halde sözlerimizi de tefekkür ederek sardetmeliyiz ki sürçmeyelim. Gülünç hale düşmeyelim.

7. Kadri Çelik’e göre  Hz. Ali(r.a) Vahdet-i Vucudu bildirmesi yalanı (S.54)

    "Söylemek gerekir ki İslam'ın zuhurundan sonra sözlerinden vahdet-i vücud görüşü anlaşılan ilk insan Hz. Ali'dir ki elbette o da ilmini Rasulullah'tan almıştır.Hz. Ali (A.) Nehcül Belaga'nın ilk hutbesinde şöyle buyuruyor: "Allah herşeyle birliktedir ittisal ve  karışmaksızın. Herşeyden gayridir, ama ayrılmaksızın." (Nehcül Belaga-i Abduh s.17)

Bilindiği gibi Allah'ın eşyayla birlikteliği ve Allah'ın ihatası kayyumi bir ihatadır. Yani bütün eşyanın kıvamı Allah iledir ve eş-ya Allah ile kaimdir. Aralarında zati bir tebayün ve ayrılık yoktur, Allah ile eşyanın farklılığı kamil ile nakıs yüce ile alçak'ın farklılı­ğıdır. Velhasıl Allah ile kul arasıda neden-sonuç ilişkisi vardır ki. her ikisi de bir hakikattendir, ama derece açısından farklıdırlar. Hakeza Hz. Ali birbaşka yerde şöyle buyuruyor: "Allah eşyaya hu-lul etmemiş ki "Allah eşyanın içindedir" densin. Hakeza eşyanın dışında da değildir ki "Eşyadan uzaktır" denilsin." (Nehcül Belaga-

i Abduh Mısır baskısı, s. 123)

8. Kadri Çelik’in İslam arifleri arasında vahdet-i vücud inancı izhar eden şahısları kabul ediyor. (S.54-55)

     Ama İslam arifleri arasında vahdet-i vücud inancını izhar ede­rek meşhur olan şahıs Beyazid-i Bestami'dir. Daha sonraları Cü-neyd-i Bağdadi'nin sözlerinde de vahdet-i vücud motiflerini gör­mek mümkündür. Nitekim şöyle demiştir: "İki kimse arasında "sen benim" demedikçe muhabbet ve dostluk hasıl olmaz."

Hakeza Şibli'den de bunun benzeri sözler nakledilmiştir. Ebul Hasan-i Harkani de şöyle diyordu: "Allah'ım beni "Ben ve sen" di­yeceğim bir makamda bırakma" Hace Abdullah-i Ensari de vah­det-i vücuda inananlardan idi.

İmam Gazali'de vahdet-i vücuda inananlardan idi. Nitekim bir sözünde şöyle diyor: "Alem Allah'ın kitabı ve tasnifidir. Yaratı­lış gözüyle aleme bakan yaratıcısından başkasını göremez. Ona aşık olan da hakikatte yaratıcısına aşık olmuştur."

9. Kadri Çelik’in alıntı yaptığı kitabın bildirdiği vücudçuları kabul etmeme çelişkisi (S.55)

      İmam Muhammed Gazali'nin değerli kardeşi Ahmed Gazali'de vahdet-i vücuda inananlardan idi. Onun öğrencisi Aynım  Kuzzat-i Hamedani de vahdet-i vücud taraftan bir kimseydi. Ferududdin Attar, Muhyiddin-i Arabi Sadruddin-i Konyevi, Mueyyidud-din-i Cündi, Kemaluddin Abdurrezzak-i keşani, Fahruddin-i Iraki, Evhadi-i Meragei, Şeyh Mahmud-i Şebisteri, Hafız, Şems-i Mağribi, Naruddin.Abdurahman-i Cami, Molla Sadra, Hatıf-i İsfahani, He­kim Sefa, vb. birçok arifler de vahdet-i vücuda inanmış kimselerdi. (Vahdet-i Vücud, s.105-126)

10. Kadri Çelik bu işin cahili olduğu şu sözlerinden anlaşılıyor. (S.71)

    Evet önceden de dediğimiz gibi gerçekten de akıl sahibi hiç­bir filozof ve arif vahdet-i mevcudu yani Allah ile kainatın aynili­ğini savunmaz. Onlar vahdet-i vücudu yani var olan tek hakikatin Allah olduğunu gayrisinin ise yok ve hiç sayıldığını söylemiş ve iddia etmişlerdir. Dolayısıyla da birtakım mübhem ve muğlak laf­larını bir kenara itmeli veya muhkem sözleri esasınca tevcih etme­liyiz. Edeb ve insanlığa yakışan da budur zaten. İleride bu şahsi­yetler hakkında gerek tercümelerde ve gerekse baskıda yapılan yanlışlıkları da gözler önüne sereceğiz ki edeb ve saygı sahibi olanlar hakikati görüp, İslam dinine nice büyük hizmetler eden bu şahsiyetlere dil uzatmasınlar. Eğer İslam Mevlana ve Muhyid-din-i Arabi gibilerin değil de İbni Teymiye ve Abdulvahhab gibile­rin eline kalsaydı bu yirminci yüzyılda nasıl bir İslam'la karşı kar­şıya gelmiş olacaktık, bunu bilmek için hiç de öyle derin bir ilme sahip olmak da gerekmiyor. Allah bizleri dinine hizmet eden kullarından eylesin Başta da sonda da hamd Allah'adır...

11. Mehdi beklemek , Allah’la , son risaletle ve Müslümanlarla alay etmektir. (S.109-110)

       "İslam'da mehdilik meselesi İslam'ın hayatının devamı için fen esaslı temellerinden biri olup İslam'ın cihanşümul inkılabı ve kur'an-ı Kerim'in getirdiği dinin diğer bütün dinlere ve dünya hü-(kümetlerine zaferi ve hakimiyeti için temel bir şarttır.

    Zira gerçek İslam'ın, tam bir özgürlükle, ilmi, siyasi, sosyal, iktisadi, ahlaki, ibadi, kültürel, hukuki, askeri vs. alanlarda bütün dünyada ve bütün insan kitleleri arasında uygulanması aynı za-manda Kur'an-ı kerim'in vaadini vermiş olduğu (28/5) mustaz'af ların müstekbirlere zaferi, Rasulullah (S) tarafından tayin edilmişi

gerekli bütün şartlan taşıyan bir Mehdi'nin rehberliğinde gerçekte-şebilir ancak.

İslam tarihinin ön dört asırlık geçmişi süresince İslam'ın lafını edenler çok olmuştur. Ama pratikte söz konusu şiarlann gerçek­leşmediğini görüyoruz. Elbette geçmişte veya günümüzde bu" alanda bazı basanlar olmuştur. Ama bütün bunlar İslam'ın cihan­şümul hakimiyetiyle mukayese edildiğinde çok küçük kalırlar.

İlahi vaad gereği söz konusu cihanşümul İslam hakimiyeti, ancak Hz. Mehdi (a) eliyle gerçekleşecektir, bir başkası tarafında değil.

Başka bir ifadeyle gerçek İslam'a göre ve Hz. Rasulullah (S) ve Hz. Ali'nin (a) hükümet tarzıyla cihanşümul İslami hakimiyeti kurmanın tek yolu liyakatli ve güçlü ilahi bir hükümdar ve aynı zamanda gaybi yardımlara mazhar olan bir imamın, yani Peygam-ber'in hakiki varisi Hz, Mehdi'nin (a) kıyam etmesidir.

Evet İmamiye Şiası ve Ehl-i Sünnet'ten olan birçok araştırmacıların inancına göre Hz. Mehdi zuhur edecek ve yeryüzünü ada­letle dolduracak. Bu ikhi makam ancak ona yakışır ve bu işin so­rumluluğunu üstlenebilecek olan insanlık aleminin tek kurtarıcısı odur. Ondan önce yapılan gerçek İslami faaliyetler ancak onun gelişine gerekli ortamı hazırlayabilir.

12. Hz. İsa’nın tekrar dünyaya gönderilmesi ilahi sünnetullah’a aykırıdır. (S.151-152)

       Son olarak M. Hüseyin Fazlulah'ın bu husustaki açıklamaları­nı nakletmekte yarar görüyoruz: "Müfessirler İsa (A)'ın hikayesin­de ayette geçen bu vefat kelimesi ölümü mü anlatmaktadır yoksa Allah'ın onun için belirlemiş olduğu yeryüzünde kalma süresinin dolmasını mı ifade etmektedir diye ihtilaf etmişlerdir. Çünkü vefat ile aynı kökten olan "tevfiye" kelimesi sürenin dolması anlamına da gelmektedir. Hatta bazı müfessirler vefat kelimesinin ölümü ifade etmek için kullanılmasının da bu mülahazaya binaen olduğu görüşüdedirler. Yani bu ifade ile sonuna ulaşılan hayat süresinin dolması kasdedilir olmuştur. Bazı müfessirler de Allah'ın O'nu bir . müddet için yanına çekip sonra yeniden dirilttiğini ileri sürmüşler­dir. Diğer bir kısım müfessirler ise Allah'ın O'nu ruhunu almaksı­zın kendi nezdine yükselttiğini ileri sürmüşlerdir. Çünkü o dünya hayatının sonuna kadar yaşayacaktır demişlerdir. Bazı son dönem müfessirleri de Allah'ın onu insanların gözünden sakladığını onu kendi yanına yükseltinceye kadar da gözlerden uzak tabii bir ha­yat yaşadığını iddia etmişlerdir. Ancak bu konuda çok şeyler söy­lenip sözü uzatmak istemiyoruz. Çünkü bu hikayenin böyle bazı aynnülan hakkında söz söylemek karanlığa taş atmaktır. Bu konu­da kesin bir sonuca ulaşanlayız. Ayrıca böyle bir çabada Kur'an'ın fikri ve ameli hayatımıza bahşettiği türden bir fayda da görmüyo­ruz. Biz biliyoruz ki Allah-u Teala herşeye kadirdir. İlahi iradeye ilişkin diğer bütün işlerde olduğu gibi bu noktada da O'nun kudretinin sınırı yoktur. Allah insanı ruhu ile de bedeni ile de kendi yanına yükseltmeye kadirdir. Bu konuda anladığımız Allah'ın İsa (A)'ı Yahudilerin zulmünden ve onu öldürme girişimlerinden kur­tardığıdır. Ama nasıl kurtarmıştır? O'nu Allah'ın ilmine havale edi­yoruz. Allah dilediğini bizlere öğretir, dilediğinin sırrını saklar." (Min Vahyil Kur'an, c.6, s. 23-24)

Evet gerçekten şehidleri diri kılan ve istediği insanları asırlar­ca yaşatan Allah-u Teala Hz. İsa hakkında da zaten mümkün ola­bilen her şeyi yapmaya kadirdir. Bir insanın asırlar boyunca diri kalmasının ilmi, akli ve de felsefi imkansızlığı söz "Konusu değildir. Biz böyle iman ediyoruz.

13. Kadri Çelik ikinci kısım ayetlerle velilerle gaybi bilir. Yalanı (S.220)

       Şimdi gelin bir de bu hususta Tefsir-i Numune (c.25, s. 142-158) ne diyor ona bir bakalım:

"Kur'an'ın çeşitli ayetlerine dikkatle teveccüh eden bir insan anlar ve görür ki gayb ilmi hakkındaki var olan ayetler iki kısım­dır. Bir kısmı gayb ilmini Allah'a mahsus bilmekte ve gayrisinin gayb ilminden mahrum olduğunu belirtmektedir. Örneğin

"Gaybın anahtarları O'nun yanındadır; O'ndan başkası bile­mez." (En'am/59)

Hakeza: "De ki Allah'tan başka yer ve göklerde olan hiç kim­se gaybı bilemez." (Nemi/65)

Hakeza: "De ki ben sizlere "Allah'ın hazineleri benim yanımdadır" demiyorum ve ben gaybı da bilmem." (En'am/50)

Hakeza: "De ki gayb Allah'a mahsustur." (Yunus/20)

İkinci kısım ayetler ise Allah'ın veli kularının da bir takım gaybi ilimleri icmalen bildiğini ifade etmektedir.

14. İmam-ı Bakır (r.a) iftira (S.321)

       Bu hususta İmam Bakır (A) da şöyle buyurmuştur:

Ademin sureti Allah'ın yarattığı bir surettir. Allah Teala bu su­reti seçti, muhtelif suretler arasında bunu beğendi ve bunu ken­disine isnad etti. Nitekim ruh ve Kabe'yi de kendine isnad etmiş ve "Benim evim" veya "Ona kendi ruhumdan üfledim" diye bu­yurmuştur."

15. “Allah İnsan-ı Kamili ve Ademi kendi suretinde yarattı.” İftirası (S.324)

     Allah Teala insan-ı kamili ve ilk Adem'i kendi cami suretiyle yâratmıştır ve onu isim ve sıfatlann aynası kılmıştır. Şeyh-i  Kebir şöyle demiştir: "İlahi surette olan bütün isimler bu insanı neşette zuhur etti. Ve bu vücudu ile ihata ve cem' rütbesine nail

oldu. Hakeza bu vücuduyla meleklere Allah'ın hücceti oldu.

16. Hayali olan İnsan-ı Kamil’in tasarrufuna inanmak şirktir. (S.330)

    Kamil insanın kainat maddesi üzerindeki tasarrufunu katlice düşünen insan, mucize ve kerametlerin, Allah'ın izniyle onların kudsileşmiş nefsilerinde var olan kudretiyle meydana geldiğini anlar.