|
CENAZELER / DİĞER BAZI HÜKÜMLER |
K. MÜSLÜMAN ÖLÜLER İLE
KAFİR ÖLÜLERİN -AYIRT EDİLEMEYECEK ŞEKİLDE- BİRBİRİNE KARIŞMALARI
Müslüman ölüler ile kafider
[ayırt edilemeyecek şekilde] birbirine karışsa bütününün yıkanıp namazının
kılınması farz olur.
Bu durumda [niyeti iki
şekilde yapabilir]:
[a] - Dilerse bütününe
[nanaz kılarken] müslümanlara diyerek niyet eder ki bu daha faziletli ve
Şafil'nin de açık ifadelerinde yer alan görüştür.
[b] - Yahut da her
birine tek tek "şayet müslüman ise" diyerek niyet eder.
Namaz kılarken de
"Allah'ım şayet müslümansa onu bağışla" diye dua eder.
1. Namazı kılınacak
olanlar ayırt edilemeyecek şekilde birbirine karışsa;
a) Mesela müslüman
ölülerle veya bir müslüman ölüyle müslüman olmayanlar ayırt edilmesi imkansız
bir şekilde birbirine karışsa,
b) Veya şehit olmayan
ile şehit olan birbirine karışsa,
c) Namazı kılınacak olan
düşük ile namazı kılınmayacak olan düşük birbirine karışsa,
Farzın yükümlülüğünden
kesin olarak kurtulabilmek için hepsinin yıkanması, kefenlenmesi, namazlarının
kılınması ve defnedilmesi gerekir; çünkü farz ancak bu şekilde yerine
gelebilmektedir.
[Soru] Bu görüş, "namazı kılınmaması gereken
diğer grubun namazını kılmak haramdır" hükmü ile çelişmektedir. Burada
haramın terk edilmesi ancak farzın terk edilmesi ile mümkün olabilmektedir.
[Cevap] Nevevl'nin sözünden anlaşılacağı üzere burada
gerçekte namaz, namazı kılınmaması gereken diğer grup için kılınmamaktadır.
2. Bu durumda kişi niyet
ederken şu iki yoldan birini izleyebilir:
[a] - Cenazeler müslüman
ve gayri müslimlerden oluşuyorsa hepsine bir defada "müslümanların
namazını kılma" niyetiyle niyet eder.
Cenazeler şehit olanlar
ve olmayanlardan oluşuyorsa bir defada "şehit olmayanların namazını
kılma" niyetiyle niyet eder.
Cenazeler, namazı
kılınan düşük ve kılınmayan düşüklerden oluşuyorsa bir defada "namazı
kılınan düşüğün namazını kılma" niyetiyle niyet eder.
Bu hem daha
faziletlidir, hem de İmam Şafii (r.a.)'nin açık ifadesi bu şekildedir. Çünkü bu
durumda "cenaze namazı kılınmayan bir kişinin namazını kılmaya kesin bir
şekilde niyet etme" bulunmamaktadır.
[b] - Yahut da kişi her
birinin cenaze namazını kılarken ayrı ayrı "şayet müslüman ise" veya
"şayet şehit değil ise", "şayet namazı kılınan düşük ise"
şeklinde niyet eder.
Birinci durumda namaz
kılarken "Allah'ım şayet müslüman ise onu bağışla" diye dua eder.
İkinci ve üçüncü durumda bunu demesine gerek yoktur; çünkü söz konusu iki
durumda yasaklanmış olan "kafir için dua etme" durumu
bulunmamaktadır.
Burada zorunluluk
sebebiyle niyeti tereddütlü bir şekilde yapmış olması affedilir. Bu, beş vakit
namazdan birini kılmayı unutan [ve daha sonra bir günlük namazı kaza eden]
kimsenin durumu gibidir.
Yukarıda geçen iki
uygulamadan birini seçme hakkının bulunduğu konusunda ittifak bulunmaktadır.
Ancak sonraki alimlerin bazılarının dediği üzere bu "cenazeleri
birbirinden ayırma durumunda onlarda bir değişme veya bedenlerinde yarılma
meydana gelmediğinde" geçerli olur. Aksi takdirde hepsi için bir namaz
kılmak zorunlu hale gelir.
Şayet cenazelerin
tümünün toplanmasına kadar namazı geciktirmek bazılarının bedenlerinin
bozulmasına yol açıyorsa her birinin namazının ayrı kılınması tek seçenektir.
ilk meselede [yani
müslüman cenazeler ile kafir cenazeler birbirine karıştığında] bu cenazeler
müslümanlarla kafirlerin kabirleri arasındaki bir kabre gömülürler.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ
LİNK’E TIKLAYIN
L. CENAZE NAMAZINA
İLİŞKİN BAZI MESELELER