MUĞNİ’L-MUHTAC

NİKAH

 

HANGİ KADINA EVLİLİK TEKLİFİNDE BULUNULABİLİR?

 

68. Evli olmayan ve evliliğe ilişkin engellerin hiçbirini taşımayan bir kadına talip olmak [evlilik teklifinde bulunmak] helaldir. Bunun helal olabilmesi için kadına daha önce başkasının teklifte bulunup da kadının üstü kapalı veya açık bir şekilde bu teklife olumlu cevap vermemiş olması gerekir. Evli kadına evlilik teklifinde bulunmak haram olduğu gibi bu da haramdır. Bu iki konuda icma vardır.

 

69. Nevevi'nin ifadesinin mefhum-i muhalifinin kapsamından "şüphe yolu ile gerçekleşen ilişkiden dolayı iddet bekleyen kadın" istisna edilir. Daha doğru görüşe göre, kadın iddetten boşalmış olmadığı halde, kendisinden dolayı iddet beklediği erkeğin ona talip olmasının caiz olduğu kesindir. Nevevi'nin ifadesindeki ibarenin kapsamından ise üç talakla boşanan kadın istisna edilir. Onu boşayan koca, o kadın başka bir adamla evlenip daha sonra bu ikinci kocadan iddet beklemedikçe ilk kocasının ona talip olması caiz değildir.

 

70. Kadına talip olmanın helal olabilmesi için, talip olunan kadınla evlenmenin helal olması şarttır. Buna göre dört kadınla evli olan bir adamın beşinci bir kadına evlilik teklifinde bulunması ve kendisine evlilik teklifinde bulunulması haramdır. Bunu Maverdi belirtmiştir. İbnü'n-Nakib şöyle demiştir: "Buna kıyasla, bir erkeğin aynı nikah altında karısı ile birlikte cem etmesi haram olan bir kadına evlilik teklifinde bulunması da haramdır. Yine [bir kadınla evli] sefih bir kimsenin ikinci bir kadına, [iki kadınla evli olan] kölenin üçüncü bir kadına evlilik teklifinde bulunması da böyledir. İhramlı olan kişiye gelince; Nevevi'nin er-Ravda'nın hac bölümünde belirttiğine göre, [ihramlı olduğu süre içerisinde] evlilik teklifinde bulunmaması müstehaptır.

 

Not:  Nevevi'nin "helaldir" şeklindeki ifadesinden bunun müstehap olmadığı anlaşılmaktadır. Rafiı ve Nevevi bunu alimlerden nakletmiştir. Gazali ise bunun müstehap olduğunu söylemiştir. Bunun nikah gibi olduğu da söylenmiştir; çünkü vesileler de maksatlar gibidir.

 

Nevevi'nin ifadesinden, efendisi yüz çevirmiş olmasa bile bir efendinin ilişkide bulunduğu cariyeye veya ümmüvelede evlilik teklifinde bulunmanın caiz olduğu anlaşılmaktadır.

 

Bunların, Zerkeşi'nin belirttiği gibi evli kadın konumunda kabul edilmesi en uygun görüştür. Ayrıca böyle bir teklif efendiyi incitir. Şayet istibra gerekli olduğu halde efendi cariyesi ile ilişkide bulunmayı kastetmiyorsa -tıpkı bain talakla boşanmış kadında olduğu gibi- o zaman teklifde bulunmak caiz olur. Ancak bu teklifin, cariye ile efendisi arasındaki ilişkiyi bozacağından korkulursa caiz olmaz.

 

BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN

 

İDDET BEKLEYEN KADINA EVLİLİK TEKLİF ETMEK